Forum Forum LuKaPA Strona Główna Forum LuKaPA
Pogawędki na różne tematy. Serdecznie zapraszamy
 
 FAQFAQ   SzukajSzukaj   UżytkownicyUżytkownicy   GrupyGrupy     GalerieGalerie   RejestracjaRejestracja 
 ProfilProfil   Zaloguj się, by sprawdzić wiadomościZaloguj się, by sprawdzić wiadomości   ZalogujZaloguj 

slownik pojec
Idź do strony 1, 2, 3, 4  Następny
 
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum Forum LuKaPA Strona Główna -> Słownik pojęć
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
monika
Administrator
Administrator



Dołączył: 14 Sty 2007
Posty: 714
Przeczytał: 0 tematów

Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Kielce

PostWysłany: Pon 22:38, 15 Sty 2007    Temat postu: slownik pojec

Przydalby sie tez slownik pojec,dlatego ja postanowilam w tym temacie to zrobic.Zapraszam do wpisywania wszelkich pojec zwiazanych z komputerami ale nie tylko

Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
monika
Administrator
Administrator



Dołączył: 14 Sty 2007
Posty: 714
Przeczytał: 0 tematów

Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Kielce

PostWysłany: Pon 22:42, 15 Sty 2007    Temat postu:

ACL - (ang. Acces Control List - lista kontroli dostępu) to spis legalnych użytkowników systemu w sieci komputerowej oraz nadanych im uprawnień sieciowych. »

Adapter - zespół, element lub program łączący programowo, mechanicznie i/lub elektrycznie określone dwa urządzenia/standardy, w celu zapewnienia ich właściwej współpracy. W komputerze umożliwia np. urządzeniu peryferyjnemu korzystanie z zasilania o napięciu innym niż wymagane. »

ADSL - (ang. Asymmetric Digital Subscriber Line - cyfrowa asymetryczna linia abonencka) wykorzystuje do przesyłania danych tradycyjne łącze miedziane linii telefonicznej, a jednocześnie umożliwia bardzo szybkie połączenia z Internetem. Asymetryczność oznacza różne prędkości przesyłania danych w kierunku do abonenta i od abonenta (np. 152/128 kbps) »

AES - (ang. Advanced Encryption Standard) to algorytm szyfrowania mający zastąpić starszy standard DES. Standard AES został stworzony na zamówienie National Institute of Standards and Technology (USA) przez belgijskich naukowców. Vincent Rijmen i Joan Daemen stworzyli algorytm Rijndael (nazwa pochodzi od ich nazwisk), który ma następujące zalety w stosunku do 3DES (potrójne DES):
- długość klucza szyfrującego (w bitach): AES - 128/192/256, 3DES - 112/168,
- prędkość szyfrowania: AES - szybki, 3DES - wolny,
- czas potrzebny na złamanie klucza (przy szybkości 255 prób/s): AES - 149 trylionów lat, 3DES - 4,6 miliardów lat,
- obciążenie procesora: AES - małe, 3DES - średnie. »

Agregacja pasma - łączenie dwóch lub więcej kanałów transmisyjnych dla zwiększenia przepustowości łącza. W funkcję agregacji pasma są wyposażone zaawansowane switche i routery. »

AP - (ang. Access Point - punkt dostępowy) to urządzenie świadczące bezprzewodowy dostęp do zasobów sieciowych oraz łączące sieć WLAN z jej kablowym odpowiednikiem - Ethernetem. AP stanowi w pewnym sensie odpowiednik switch-a, czyli przełącznika stosowanego w sieciowych kablowych. »

ARP - (ang. Address Resolution Protocol - protokół wynajdywania adresów) jest jednym z protokołów sieciowych należących do zestawu TCP/IP (nie związany bezpośrednio z transportem danych), używany do dynamicznego określania fizycznego adresu niskiego poziomu (MAC), który odpowiada adresowi wyższego poziomu (IP) dla danego hosta; protokół ARP jest ograniczony do fizycznych systemów sieciowych obsługujących emisję pakietów; protokół ten jest zdefiniowany w dokumencie RFC 826. »

ATM - (ang. Asynchronous Transfer Mode - asynchroniczny tryb transmisji) - stanowi architekturę sieci komputerowej, w której komunikaty dzielone są na małe fragmenty o stałej wielkości (np. 53 bajty). Przekazywanie ich polega na utworzeniu wirtualnego obwodu, przy czym informacje o wybranej trasie komunikatu są zapamiętywane w przełącznikach sieci ATM. Przesyłane pakiety są sprzętowo dzielone ma małe, stałowymiarowe jednostki zwane komórkami. Wszystkie komórki pokonują w obwodzie wirtualnym drogę wytyczoną przez przełączniki. W razie braku użytecznej informacji sieć ATM przesyła ciągi pustych komórek. Po zakończeniu przesyłania przełączniki określające trasę komunikatu oczyszcza się ze zbędnych danych, kończąc połączenie. »

AUI - (ang. Advanced Unit Interface lub Attachment Unit Interface) to uniwersalne złącze komunikacyjne, występujące najczęściej w kartach sieciowych, służące do fizycznego łączenia ze sobą komputerów w sieci LAN (stanowi pośrednik między nadajnikiem/odbiornikiem, a okablowaniem sieci komputerowej). Uniwersalność złącza AUI polega na tym, że w odróżnieniu od innych standardów komunikacyjnych (RJ-45, BNC) można do niego podłączyć dowolny typ kabla - skrętka, koncentryk, światłowód. Rozwiązanie to ma jednak także tę wadę, że wymaga stosowania specjalnego konwertera, tzw. transcievera, który zazwyczaj jest droższy niż sama karta sieciowa. Złącze AUI wyglądem przypomina standardowy port gier, z tym że zawiera więcej pinów. »


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
monika
Administrator
Administrator



Dołączył: 14 Sty 2007
Posty: 714
Przeczytał: 0 tematów

Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Kielce

PostWysłany: Pon 23:07, 15 Sty 2007    Temat postu: slownik pojec

AVI-format pliku multimedialnego.W AVI mozna zapisac jednoczwsnie dzwiek i obraz .Pliki z rozszerzeniem avi sa charakterystyczne dla systemu Windows
Animacja Uzupelniania Ruchu-rodzaj animacji ,automatycznie pzresuwa w kolejnych klatkach obiekt pomiedzy jego dwoma skrajnymi polozeniami
Adres IP-kazdy komputer podlazcony do internetu ma swoj adres IP ,bedacy liczba skjladajaca sie z czterech bajtow przedzielonych kropkami,np:195.205.41.42
Aplikacja-program komputerowy wykonujacy konkretne zadania .Przykladem aplikacji jest edytor tekstu czy program graficzny
AT-Advanced Technology-zaawansowana technologia .Jeden z modeli komputera IBM sprzedawany od 1984,wyposazony w procesor 286
Archiwum-efekt kompresji danych dokonywanej za pomoca specjalnego programu.Skompresowane pliki zajmuja mniej miejsca i umieszczane sa zwykle w jednym pliku o charakterystycznym rozszerzeniu np:.zip,.arj czy .rar


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
exterminator
kandydat na pisarza
kandydat na pisarza



Dołączył: 18 Sty 2007
Posty: 9
Przeczytał: 0 tematów

Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Z niemiec

PostWysłany: Czw 15:37, 18 Sty 2007    Temat postu:

To moze ja dorzuce swoje 3 grosze Razz


802.1 - rodzina standardów opisujących bezpieczeństwo sieci, połączeń pomiędzy sieciami LAN, MAN i WAN, zarządzanie sieciami i protokoły warstw wyższych niż 2 modelu ISO/OSI. »

802.11 - rodzina standardów transmisji w bezprzewodowych sieciach radiowych. »

802.11a - standard komputerowej transmisji radiowej w otwartym paśmie częstotliwości ~5GHz z prędkością do 54 Mbps. »

802.11b - standard komputerowej transmisji radiowej w otwartym paśmie częstotliwości ~2,4GHz z prędkością do 11 Mbps. »

802.11b+ (turbo) - standard komputerowej transmisji radiowej w otwartym paśmie częstotliwości ~2,4GHz z prędkością podwojoną do 22 Mbps. »

802.11g - standard komputerowej transmisji radiowej w otwartym paśmie częstotliwości ~2,4GHz z prędkością do 54 Mbps. Stanowi rozszerzenie standardu 802.11b. »

802.11g+ (turbo) - standard komputerowej transmisji radiowej w otwartym paśmie częstotliwości ~2,4GHz z prędkością podwojoną do 108 Mbps. »

802.11i - standard opisujący metody zabezpieczania sieci WLAN opartych o 802.11a, b i g. Zawiera definicje protokołów TKIP i AES. »

802.1D - standard definiujący protokół Spanning Tree, który ma za zadanie: badać stabilność połączeń, zapewniać połączenia zapasowe, likwidować "pętle" w sieci. »

802.1p - patrz hasło "QoS". »

802.1Q - standard definiujący sposób tworzenia sieci VLAN. »

802.1s - suplement do specyfikacji sieci VLAN, definiujący sposób pracy protokołu Spanning Tree wewnątrz sieci VLAN (Multiple Spanning Tree). »

802.1v - suplement do specyfikacji sieci VLAN, określający sposoby transmisji według różnych protokołów wewnątrz VLAN. »

802.1w - suplement do specyfikacji protokołu 802.1D. Opisuje sposób szybkiej rekonfiguracji drzewa połączeń (Rapid Spanning Tree). »

802.1x - standard definiujący sposób regulowania dostępu do sieci dla hostów na poziomie portów. »

802.3 - to nazwa opracowanego przez organizację IEEE standardu definiującego atrybuty dla sieci Ethernet (CSMA/CD, 10 Mbps). »

802.3ab - standard opisujący zasady działania urządzeń pracujących z prędkością 1000 Mbps na łączach miedzianych (Gigabit Ethernet over copper). »

802.3ac - standard definiujący typ ramki zawierającej tag VLAN (VLAN Tagging). »

802.3ad - standard definiujący sposób agregacji (scalania) łączy w sieciach VLAN. »

802.3af - patrz hasło "PoE". »

802.3p - patrz hasło "CoS". »

802.3u - standard opisujący zasady działania urządzeń pracujących z prędkością 100 Mbps (Fast Ethernet). »

802.3x - patrz hasło "Flow Control". »

802.3z - standard opisujący zasady działania urządzeń pracujących z prędkością 1000 Mbps na łączach światłowodowych (Gigabit Ethernet over fibre). »



[B] <[A][B][C]>

B2B - (ang. Business to Business) to marketnigowe określenie transakcji elektronicznych zawieranych w obrocie pomiędzy przedsiębiorstwami (klientami biznesowymi). »

Back-Pressure - protokół kontroli przepływności danych w trybie Half-duplex w sieci Ethernet. »

Bajt (B) - (ang. Byte), w skrócie ‘B’ to jednostka informacji złożona z ośmiu bitów. Jeden Bajt zawiera pojedynczą jednostkę informacji - zwykle jeden znak, np. literę lub cyfrę. Rozmiary zgromadzonych na dyskach danych, pamięci RAM czy też pojedynczych plików podawane są zazwyczaj w odpowiednich wielokrotnościach bajtu np. kB, MB, GB. »

Bit (b) - (ang. binary digit) to podstawowa i najmniejsza jednostka informacji jaka może być przetwarzana przez komputer. bit może mieć postać dwóch liczb: jedynki lub zera, które są dla komputera informacją, że 'prąd w obwodach płynie' - 1, albo że 'nie płynie' - 0. W ten sposób za pomocą dwóch bitów można przekazać cztery różne informacje: 00, 01, 10 i 11, a za pomocą trzech bitów aż osiem: 000, 001, 010, 011, 100, 101, 110, 111, za pomocą czterech bitów szesnaście itd. Liczbę informacji jaką można przekazać używając konkretnej liczby bitów, oblicza się według wzoru 2 do potęgi x, gdzie x to liczba używanych bitów. Osiem bitów tworzy tzw. oktet zwany również bajtem który jest jednocześnie znakiem pojedynczej informacji np. literą lub cyfrą. »

BNC - (ang. British Naval Connector) to międzynarodowy standard złącz (męskie/żeńskie). Stosowany w sieciach komputerowych i telewizjach kablowych które wykorzystują kabel koncentryczny jako medium pośredniczące w wymianie informacji. »

bps, b/s - (ang. bit per second - bitów na sekundę) to jednostka określająca szybkość transmisji cyfrowych danych komputerowych między dwoma urządzeniami. Jeden bps równy jest jednemu bitowi danych przesłanemu w ciągu jednej sekundy. Szybki wzrost wydajności łączy cyfrowych wymusił powstanie nowych jednostek określających szybkość przesyłania danych. I tak szybkość tradycyjnych modemów mierzy się w kilobajtach na sekundę (1 kbps = 1024 bps), w sieciach LAN szybkość mierzona jest jeszcze większymi jednostkami - Megabajty na sekundę (1 Mbps = 1024 kbps), a najszybsze obecnie medium komunikacyjne - światłowód, może przesyłać Gigabajty danych na sekundę (1 Gbps = 1024 Mbps). »

Brama - (ang. Gateway - brama, bramka) to specjalnie skonfigurowany komputer lub urządzenie elektroniczne łączące sieci komputerowe, z których każda używa różnych protokołów komunikacyjnych. Aby informacje mogły być przekazywane między sieciami, brama odpowiednio konwertuje otrzymywane sygnały na formy kompatybilne z protokołami używanymi przez sieć odbiorczą. Zazwyczaj każda mniejsza sieć połączona jest do Internetu z pośrednictwem bramy. »

Bridge - (pol. most) - urządzenie łączące dwie (lub większą ilość) sieci lokalnych. Dzięki niemu możliwa jest wymiana danych pomiędzy poszczególnymi sieciami nawet wówczas, gdy różnią się one topologią, okablowaniem lub protokołami komunikacyjnymi. Np. między Ethernetem, WLAN-em a siecią Token Ring. »

Broadcast - Broadcasting lub Broadcast to określenie jednego z trybów adresowania pakietów IP przesyłanych przez sieć. W trybie Broadcast informacja jest skierowana do wszystkich komputerów pracujących w określonej podsieci. Broadcast wykorzystuje się m.in. do wysyłania w sieć pytania typu 'gdzie jesteś’. Pytanie takie analizuje każdy z komputerów, ale odpowiada tylko jeden. »

Bufor - obszar pamięci komputera lub urządzenia sieciowego mający za zadanie przechowywać przesyłane dane wystarczająco długo, aby wolniejsze urządzenie mogło je pobrać, lub to samo urządzenie mogło je przetworzyć przed wysłaniem. »

bufor Jitter - bufor pozwalający na oczekiwanie na spóźnione bądź retransmitowane pakiety głosowe. Pozwala na uniknięcie w ograniczonym zakresie przerw w transmisji głosu w przypadku, gdy łącze jest niestabilne. »

[C] <[A][B][C]>

CDR - (ang. Call Detail Record)- rekord danych zawierający informacje dotyczące połączenia, takie jak adresy źródłowe, docelowe, czas trwania rozmowy, pory dnia, oraz inne parametry negocjowane w czasie rozmowy. Wykorzystywany przez systemy bilingowe do taryfikacji rozmów. »

CE - Oznaczenie CE symbolizuje zgodność wyrobu z regulacjami Unii Europejskiej, które mają do tego wyrobu zastosowanie. Umieszczenie oznaczenia CE na wyrobie stanowi deklarację odpowiedzialnej za to osoby (fizycznej lub prawnej), że wyrób jest zgodny z wszystkimi przepisami Unii Europejskiej, którym podlega, oraz że zostały spełnione odpowiednie procedury oceny zgodności. »

CHAP - (ang. Challenge-Handshake Authentication Protocol) to bardziej bezpieczna metoda autentykacji od PAP. Serwer wysyła do klienta wiadomość testującą, za pomocą której (używając funkcji haszującej) ten generuje kod odpowiedzi. Serwer porównuje ten kod z własnym wygenerowanym w podobny sposób. Jeśli wartości są identyczne, autoryzacja jest zaakceptowana, jeśli nie, połączenie jest odrzucane. »

Chipset - pojedynczy moduł lub zestaw specjalizowanych układów scalonych, odpowiedzialnych za realizację określonych zadań w urządzeniach elektronicznych. »

CIR - (ang. Committed Information Rate) to skrót określający stałą gwarantowaną prędkość transmisji danych. »

CNG - (ang. Comfort Noise Generation) - system generowania szumu, symulującego klasyczną telefonię. W przypadku braku dźwięku, system VAD przestaje wysyłać pakiety danych, co objawia się ciszą w słuchawce i może być odebrane przez rozmówcę jako rozłączenie. CNG generuje delikatny szum, dający wrażenie utrzymanego połaczenia. »

COM - (ang. Communication Port) to ogólna nazwa szeregowego portu komunikacyjnego jaki występuje w większości komputerów. »

CoS - (ang. Classification of Service) to metoda określania priorytetów dla ruchu różnego typu pakietów (strumieniowanie video, audio, transmisja dużych plików itp.) w sieci. Zanim jednak zostaną określone priorytety, pakiety różnych typów są grupowane przed wysłaniem. Jest to metoda bardziej "ogólna" w porównaniu z QoS. »

CSMA/CD - (ang. Carrier Sense with Multiple Access/Collision Detection) - wielodostęp przez wykrywanie nośnej i z wykrywaniem konfliktów, to technika określająca sposób przekazywania pakietów w sieciach komputerowych typu LAN (Ethernet, AppleTalk i inne) polegająca na nasłuchiwaniu łącza w celu badania jego stanu aktywności - zajęte czy wolne. Jeśli łącze jest wolne komputer rozpoczyna transmisję, a jeśli wykryje że w danym momencie inna maszyna wykorzystuje łącze, czeka na jego zwolnienie kontynuując nasłuch. Jeśli dwa komputery rozpoczną nadawanie jednocześnie priorytet jest określany losowo. W bezprzewodowych sieciach typu WLAN odpowiednikiem technologii CSMA/CD jest działająca na podobnej zasadzie technika CSMA/CA (Carrier Sense with Multiple Access/Collision Avoidance). »

[D] <[A][B][C]>

dBi - logarytmiczna miara porównawcza wyrażona w decybelach mierzonych względem wzorca izotropowego. »

dBm - logarytmiczna miara porównawcza wyrażona w decybelach mierzonych względem 1 mW. »

DCE - (ang. Data Communications Equipment) to określenie urządzenia komputerowego które pośredniczy w przekazywaniu danych między komputerem a określonym odbiorcą. Urządzeniem tego typu może być np modem który wysyła dane z komputera poprzez linię telefoniczną. Innym przykładem jednostki DCE może być również kabel RS-232-C, który pośredniczy w przekazywaniu danych między komputerem a np. drukarką. Urządzenia pośredniczące przyjeło się określeć terminem DCE, natomiast jednostki wysyłające i odbierające dane określa się z koleji jako DTE (DTE - komputer, DCE modem/karta sieciowa). »

DDNS - (ang. Dynamic Domain-Name Server) to metoda umożliwiająca bieżące przyporządkowywanie nazwy domeny zmiennemu adresowi IP. »

DES, 3DES - (ang. Data Encryption Standard) to standard szyfrowania wykorzystywany do bezpiecznej transmisji danych. 3DES to jego silniejsza odmiana. 3DES jest wykorzystywany w połączeniach VPN. »

DHCP - (ang. Dynamic Host Configuration Protocol) to protokół komunikacyjny umożliwiający automatyczne (dynamiczne) przyznawanie tymczasowych adresów IP komputerom w sieci lokalnej. »

Dial-up - połączenie wdzwaniane. Przykładem może być łączenie się z Internetem poprzez modem i linię telefoniczną. »

DMZ - (ang. De-Militarized Zone) to określenie wyizolowanej strefy w sieci lokalnej, do której dostęp nie jest blokowany przez router brzegowy (za pomocą np. firewalla). Dostęp do wybranych komputerów ze strefy zdemilitaryzowanej może się odbywać za pomocą zewnętrznych stałych adresów IP. »

DNS - (ang. Domain Name System). Protokół DNS oferuje statyczną, hierarchiczną usługę rozróżniania nazw dla hostów TCP/IP. Mówiąc prościej pozwala na tłumaczenie łatwych do zapamiętania nazw domen (np. [link widoczny dla zalogowanych]) na statyczne adresy IP. »

DoS, atak sieciowy - (ang. Denial of Service) Atak sieciowy polegający najczęściej na zablokowaniu pojedynczej usługi sieciowej, bądź zawieszeniu pracy całego serwera w taki sposób aby konieczna była interwencja operatora. Gdy jest realizowany za pomocą komputerów wysyłających maksymalną możliwą ilość zapytań do serwera, nad którymi kontrolę wcześniej przejął haker, nazywany jest atakiem DDoS (ang. Distributed Denial of Service). »

DOS, MSDOS - (ang. Disk Operating System) klasa systemów operacyjnych, często utożsamiana z najstarszym systemem operacyjnym komputerów IBM-PC i zgodnych, który powstał ok. 1980 roku. MSDOS to wersja DOSa w wykonaniu firmy Microsoft. »

DTE - (ang. Data Terminal Equipment) to określenie każdego urządzenia komputerowego (komputera lub terminala) które może transmitować informacje w formacie cyfrowym za pomocą kabla lub linii komunikacyjnej. DTE określać może także specyfikę standardowego portu szeregowego. »

DTMF - (ang. Dual Tone Multi Frequency) oznacza tonowe wybieranie numeru telefonicznego. Wszystkie cyfry oraz kilka symboli dodatkowych kodowanych jest za pomocą par dźwięków o ściśle określonych częstotliwościach - jednej niskiej oraz jednej wysokiej. Ponieważ wykorzystuje się zestaw 4 częstotliwości niskich i 4 wysokich, zakodować można w ten sposób do 16 różnych znaków. Zazwyczaj na klawiaturze typowego aparatu telefonicznego znajduje się 12 klawiszy ponumerowanych od 0 do 9, plus kilka znaków specjalnych - *, #. Niektóre aparaty mają jednak także dodatkowe 4 klawisze, oznaczone literami A, B, C i D które umożliwiają wykorzystanie wszystkich 16 kodów DTMF. Ten powszechnie stosowany sposób kodowania ma wiele zalet, m.in. umożliwia stosowanie automatycznych central wewnętrznych, sterowanie oferowanymi przez operatora sieci telekomunikacyjnej usługami dodanymi, zdalną kontrolę nad automatycznymi sekretarkami itp. »

DTR - (ang. Data Terminal Ready) - gotowość to transmisji danych to sygnał używany w komunikacji seryjnej wysyłanej np. z komputera do modemu. »

Dupleks - (ang. Full-, Half-duplex) - wykorzystywany w transmisji asynchronicznej protokół, pozwalający na wysyłanie i odbieranie sygnałów za pośrednictwem tego samego kanału.
Full-duplex (FDX) - jednoczesna komunikacja w obu kierunkach.
Half-duplex (HDX) - naprzemienna komunikacja w obu kierunkach. »

DWDM - (ang. Dense Wave Division Multiplexing) to technika falowego zwielokrotnienia przepustowości łącza światłowodowego dzięki równoległym, równoczesnym i niezależnym transmisjom promieni optycznych ze zróżnicowaną długością fal w pojedynczym włóknie światłowodowym. Według przyjętej zasady, za DWDM uważa się przynajmniej pięciokrotne zwielokrotnienie fal w jednym oknie światłowodu. W przypadku mniejszej ilości (poniżej czterech kanałów), systemowi zwielokrotnienia przypisuje się nazwę WDM. »

Dynamic NAPT - dynamiczny NAPT, maskowanie dynamicznie przydzielanych adresów IP z sieci lokalnej. »

[E] <[A][B][C]>

e-mail - poczta elektroniczna lub inaczej e-mail (ang. electronic mail) to stosowana w nowoczesnej sieci komputerowej (najczęściej w Internecie) forma przekazu informacji między komputerami oddalonymi od siebie nawet o setki kilometrów. Pojedyncza informacja e-mail to nic innego jak dokument tekstowy opracowany za pomocą specjalnego programu pocztowego tzw. klienta poczty elektronicznej, która oprócz informacji tekstowych zawierać może również dodatkowo tzw. załączniki w postaci plików graficznych, dźwiękowych a nawet video. »

EAP - (ang. Extensible Authentication Protocol) to protokół, który ma za zadanie wsparcie protokołu PPP w zakresie kompatybilności, gdy używane są różne metody autentykacji. Urządzenia wspierające EAP nie analizują pakietów zawierających dane identyfikujące (hasła itp), tylko przesyłąją je bez ingerencji w te właśnie dane. »

Ekstranet - Sieć zewnętrzna (ang. Extranet) to rozszerzenie wewnętrznej firmowej sieci intranetu działającej w oparciu o rozwiązania i protokoły komunikacyjne jakie wykorzystuje się powszechnie w Internecie (TCP/IP). Extranet wykorzystuje się najczęściej w zastosowaniach biznesowych gdzie służy wymianie informacji między partnerami handlowymi. »

EPROM - (ang. Electrically Programmable Read-Only Memory lub Eraseable PROM) - kasowalna i programowalna pamięć tylko do odczytu - to rodzaj nieulotnej pamięci typu ROM zawartej w układzie scalonym, który może być programowany i przeprogramowywany za pomocą specjalnego urządzenia elektronicznego tzw. programatora. Mikroukłady EPROM umieszczane są na ogół w przeźroczystej obudowie, tak aby jej zawartość mogła być kasowana poprzez naświetlanie promieniami ultrafioletu (EEPROM jest kasowany elektrycznie). »

Ethernet - zaprojektowana w 1976 r. przez firmę Xerox (na podstawie sieci ALOHA Uniwersytetu Hawajskiego) sieć komputerowa o topologii magistrali, definiująca jednoznacznie standard sprzętu, okablowania i sposobu komunikowania się dla sieci lokalnych LAN. Pierwsza sieć Ethernetowa pracowała z prędkością 2,94 Mb/s i łączyła około 100 stacji roboczych rozlokowanych w odległości około jednego km. Duże zalety tej infrastruktury doprowadziły jednak szybko do rozszerzenia jej możliwości w zakresie transmisji danych do 10 Mb/s. W 1985 r. organizacja IEEE nadała tej specyfikacji oficjalny standard IEEE 802.3. Specyfikacja Ethernetu początkowo określała dwa rodzaje okablowania koncentrycznego: tzw. ‘cienkiego’ i ‘grubego’ (Thin i Thick Ethernet), później dołączono jeszcze kabel telefoniczny i tzw. skrętkę. W 1995 r. adoptowano rozszerzoną wersję specyfikacji IEEE 802.3u jako standard nowej dziesięciokrotnie szybszej technologii Fast Ethernet. W czerwcu 1998 r. zatwierdzono kolejny standard IEEE 802.3z, dotyczący instalacji do kabli światłowodowych i ekranowanych kabli miedzianych a rok później (czerwiec 1999), wprowadzono standard IEEE 802.ab oparty na skrętce 1000Base-T (Technologia Gigabitowa). »

[F] <[A][B][C]>

FAQ - (ang. Frequently Asked Questions) to zbiór pytań i odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania z określonej dziedziny tematycznej. Pytania zadawane są przez użytkowników określonego urządzenia, programu lub usługi. FAQ-i znaleźć można najczęściej na stronach internetowych producentów i dystrybutorów, gdzie na pytania użytkowników odpowiadają fachowcy z danej dziedziny. Dlatego też, gdy użytkownika nurtuje jakiś problem, powinien najpierw zapoznać się z FAQ, gdyż istnieje duże prawdopodobieństwo, że ktoś wcześniej miał podobny problem i na stronie można znaleźć już gotową odpowiedź. »

Filtrowanie pakietów - (ang. Packet filtering) to proces kontroli dostępu do sieci oparty na numerach IP. Zapory ogniowe (Firewall) często zawierają filtry, uniemożliwiające lub zabraniające użytkownikom wejście lub wyjście z lokalnej sieci Intranetu. Filtrowanie pakietu jest także stosowane w celu akceptacji lub odrzucenia pakietów, będących częścią poczty elektronicznej, która może zawierać szkodliwe dla sieci materiały. Filtr bazując na pochodzeniu takich napływających pakietów decyduje, czy źródło z którego napływają jest godne zaufania i czy informację można przepuścić w obręb lokalnej sieci. »

Firewall - program, który ma za zadanie ograniczać dostęp użytkowników z poza sieci lokalnej dla podniesienia jej bezpieczeństwa. Chroni przed atakami sieciowymi, wirusami i innymi próbami ingerencji w wewnętrzny ruch sieciowy. Program ten może być zapisany w pamięci urządzenia sieciowego. Wtedy mówi się o Firewallu sprzętowym. »

FireWire - zewnętrzny interfejs, za pomocą którego można podłączyć do komputera różne urządzenia peryferyjne. Standard ten umożliwia transmisję danych z szybkością nawet 400 MB/s, co ma zastosowanie głównie przy obróbce dźwięku i obrazu o wysokiej rozdzielczości. Do pojedynczego portu IEEE 1394 można podłączyć maksymalnie 63 urządzenia zewnętrzne. Potrzebny jest do tego specjalny sześciożyłowy kabel, w którego skład wchodzą dwie pary oddzielnie ekranowanych kanałów danych oraz dwa przewody zasilające. Przewody zasilające mogą dostarczać napięcie od 8 do 14 V oraz prąd dochodzący do 1,5 A. W większości przypadków eliminuje to potrzebę użycia zewnętrznego źródła zasilania poszczególnych węzłów oraz umożliwia podtrzymanie transmisji nawet przy wyłączonym lub nieprawidłowo funkcjonującym urządzeniu. W standardzie FireWire, podobnie jak w USB, możliwe jest podłączanie i odłączanie urządzeń do komputera w czasie jego pracy (hot-plug), a spięte w taką sieć urządzenia zdolne są do samoistnej konfiguracji. Dzięki temu wszystkie urządzenia mogą samodzielnie komunikować się ze sobą nawet bez pośrednictwa komputera. »

Firmware - określenie oprogramowania sterującego pracą urządzeń elektronicznych. Firmware dostarczane jest zazwyczaj przez samych producentów urządzeń, którzy dostosowują to oprogramowanie do technicznych możliwości swoich produktów. Dlatego też Firmware jest najczęściej ściśle przypisane do konkretnego typu i modelu urządzenia tak, aby w pełni wykorzystać wszystkie jego możliwości fizyczne. Firmware można uaktualniać, co nierzadko podnosi walory użytkowe urządzeń, mimo że sprzetowo nie dochodzi w ich konstrukcjach do żadnych zmian. Uaktualnień dokonuje się korzystając ze specjalnych programów, które nadpisują pamięć flash przechowującą Firmware. »

FLASH - półprzewodnikowa, programowalna i kasowalna pamięć stała, której zawartość można błyskawicznie (flash - ang. błyskawica) wyczyścić i ponownie zaprogramować, a układ będzie pamiętał wprowadzone dane nawet po wyłączeniu zasilania. »

Flow-Control - standard kontroli przepływności pakietów przy transmisji w trybie Full-duplex w sieci Ethernet. »

FQDN - (ang. Fully Qualified Domain Name) to pełna nazwa domeny - internetowego adresu - określana również pełną nazwą hosta (FQHN). »

Frame Relay - protokół wykorzystywany do łączenia urządzeń w sieciach WAN. Oparte na nim urządzenia wykorzystywane są zazwyczaj w szybkich cyfrowych sieciach teleinformatycznych takich jak np. POLPAK-T. Pakietowa sieć transmisyjna Frame Relay z przełączaniem ramek (pakietów) funkcjonuje na łączach cyfrowych wysokiej jakości, zwykle światłowodowych o niskiej stopie błędów, ze zmienną przepływnością w zakresie od 64 kb/s do 45 Mb/s. Korzystanie z protokołu Frame-Relay wymaga specjalnego sprzętu komunikacyjnego (przeważnie routera), a ze względu na zasięg modemów HDSL usługi oparte na tym protokole dostępne są jedynie w promieniu 2-3 km od punktu dostępowego (switcha). Przy większych odległościach trzeba korzystać z dzierżawy łączy cyfrowych. »

FTP -
1. (ang. File Transfer Protocol) to internetowy standard przesyłania plików.
2. (ang. Foiled Twisted Pair) - skrętka foliowana (ekranowana), rodzaj kabla używanego w sieciach komputerowych. »

Full-duplex, FDX - patrz hasło "Dupleks". »

FXO - typ portu bramy VoIP do połączeń z siecią PSTN lub portem rozszerzeń centralki PBX. »

FXS - typ portu bramy VoIP do połączeń z analogowym aparatem telefonicznym lub portem przełączającym (ang. trunk port) centralki PBX. »

[G] <[A][B][C]>

GBIC - (ang. GigaBit Interface Connector) popularny rodzaj wymiennego modułu/transceivera do konwerterów i switchy pozwalający na szybki montaż różnych typów złączy (1000 Mbps RJ-45, FO SC, FO ST). »

Gbps, Gb/s - patrz hasło "bps, b/s". »

Gigabit - jednostka miary (w przybliżeniu równa 1 miliardowi bitów) używana zwykle do określania szybkości transmisji danych (na sekundę - Gbps, Gb/s). »

Gruby Ethernet - (ang. ThickNet, ThickWire) to standard definiujący najniższą warstwę sieci Ethernet z okablowaniem w postaci grubego kabla koncentrycznego dołączanego poprzez transceiver do portu AUI. Gruby Ethernet pozwala na połączenie maszyn oddalonych od siebie do 500 metrów i pozwala na transmisję danych z szybkością 10 MB/s. »

[H] <[A][B][C]>

H.323 - zestaw norm definiujących sposoby kodowania dźwięku i obrazu dla celów przekazywania ich w sieciach pakietowych i wymiany danych z sieciami z komutacją łączy. Protokół H.323 (jak i pokrewne H.320, H.324 i inne) został opracowany z myślą o transmisji danych w sieciach pakietowych, które nie gwarantują stałej przepustowości. W skład protokołu H.323 wchodzą zresztą kolejne standardy odpowiadające z kolei za poszczególne etapy komunikacji - H.255.0 (synchronizacja), H.245 (kontrola połączeń), H.261 i H.263 (kodeki wideo), G.711, G.722, G.723, G.728, G.729 (kodeki audio), H.450 (dodatkowe usługi) oraz T.12x (protokoły multimedialne). Standard H.323 definiuje także sposób zarządzania adresami stacji roboczych w sieci pakietowej oraz sposób komunikowania się z urządzeniami (np. telefonami) włączonymi do publicznej sieci telefonicznej. H.323 zawiera oprócz tego mechanizmy zabezpieczające, takie jak autoryzacja użytkowników czy gwarancja przesyłania sygnałów tylko pod właściwy adres. Protokół H.323 wykorzystywany jest najczęściej w telefonii internetowej - VoIP oraz wideo konferencjach. »

Half-duplex, HDX - patrz hasło "Dupleks". »

HFC - (ang. Hybrid Fiber Coax) to technologia pozwalająca na wykorzystywanie (zmodernizowanych wcześniej) jednokierunkowych koncentrycznych kabli antenowych i przesyłanie nimi danych kanałem zwrotnym w stronę operatora sieci. Uzyskiwane w ten sposób prędkości transferu danych mogą sięgać nawet kilku megabitów na sekundę. »

HiperLAN - (ang. High Performance Radio Local Area Network) to grupa europejskich standardów HiperLAN/1 i HiperLAN/2 służących do budowania szerokopasmowych, bezprzewodowych sieci komputerowych. HiperLAN/1 przystosowany jest głównie do tworzenia sieci nie wymagających żadnej dodatkowej infrastruktury i działa w dedykowanym paśmie 5,1-5,3 GHz z prędkością warstwy fizycznej 23,5 Mb/s. HiperLAN/2 natomiast, przystosowany jest do transmisji asynchronicznej (ATM) i nadaje się doskonale jako sieć dostępowa w systemie UMTS. HiperLAN jest technologią typu plug & play a oparte na niej sieci nie wymagającą konfigurowania ani routingu - kiedy odbiorca znajduje się poza zasięgiem bezpośredniej transmisji, kolejne węzły automatycznie służą jako routery, przekazując pakiet dalej. »

HIS - (ang. Home Internet Solution) to nazwa opracowanej w 1998 r. przez firmę Ericsson technologii, umożliwiającej stały dostęp do internetu za pośrednictwem tradycyjnej analogowej linii telefonicznej. Taka forma połączenia oprócz możliwości uzyskania stałego adresu IP i wszystkich przywilejów z tym związanych - instalacja własnego serwera, obsługa poczty elektronicznej z własnego komputera itp, pozwala także na równoczesne wykorzystanie tej samej linii na zwykłe rozmowy telefoniczne. Maksymalna szybkość transmisji danych na takim łączu może osiągnąć wartość do 115,2 kb/s (w przypadku nawiązania połączenia telefonicznego prędkość ta spada do około 70 kb/s). Z technicznego punktu widzenia system HIS składa się z terminalu abonenckiego HIS-NT (do którego przyłączony jest aparat telefoniczny i komputer) oraz z montowanego na centrali telefonicznej modułu HIS-NAE, którego zadaniem jest rozdzielenie sygnału telefonicznego od strumienia danych komputerowych. Warto jeszcze dodać, że HIS niejako przy okazji pełni też funkcję zabezpieczenia antypirackiego, gdyż zwykła rozmowa telefoniczna przekazywana jest do centrali na wyższych częstotliwościach niż normalnie, co skutecznie zapobiega nawiązywaniu łączności poprzez ?lewe? połączenia. Pewną ujemną stroną HIS, może być brak możliwości wysyłania/odbioru faksów z komputera gdyż terminal HIS-NT nie posiada funkcji faksowania. Od grudnia 1999 r. Telekomunikacja Polska S.A. oferuje swoim klientom dostęp do Internetu oparty o tą technologię pod nazwą SDI (Szybki/Stały Dostęp do Internetu). »

HomePNA - (ang. Home Phoneline Networking Alliance) to jeden ze standardów umożliwiających przesyłanie danych cyfrowych (z prędkością do 1 Mb/s) poprzez zainstalowane w budynku przewody telefoniczne. Technologia ta wykorzystywana jest przede wszystkim w kartach sieciowych gdzie służy do łączenia ze sobą komputerów za pośrednictwem znajdujących się już w budynku kabli telefonicznych. Według tej specyfikacji maksymalna odległość między dwiema kartami HPNA nie może przekraczać 150 metrów przez co nadaje się w zasadzie do wykorzystania tylko w obrębie jednego budynku. HPNA nie pozwala także na łączenie komputerów ‘podpiętych’ do różnych central telefonicznych. Urządzenia pracujące w standardzie HPNA automatycznie nawiązują ze sobą kontakt bez udziału telekomunikacyjnego operatora - nie ma potrzeby inicjowania telefonicznego połączenia pomiędzy wykorzystywanymi przez poszczególnych użytkowników numerami abonenckimi. Poza tym stosowanie tej technologii w domowych sieciach (HomeLAN) nie zakłóca normalnego funkcjonowania linii telefonicznej - prowadzenie rozmów, przesyłania faksów, transmisja danych za pomocą modemu, gdyż zastosowano tu specjalne filtry rozpoznające i oddzielające od siebie różne typy transmisji. »

Host - określenie komputera, który podłączony do Internetu lub dowolnej sieci komputerowej pełni zadanie nadrzędne, udostępniając innym - połączonym z nim komputerom - swoje zasoby np. pliki lub programy. »

Hotspot - miejsce, które znajduje się w zasięgu sieci WLAN. Użytkownik chcący skorzystać z dostępu do Internetu w takim miejscu musi wykupić u dostawcy usługi abonament bądź kartę, która zapewnia możliwość korzystania z sieci przez określony na tej karcie czas. Jest to po prostu komercyjna sieć bezprzewodowa o małym zasięgu. »

Hub - (pol. koncentrator) to urządzenie sieciowe wykorzystywane do łączenia ze sobą segmentów sieci lub komputerów. Hub, który otrzyma informację na wybranym porcie, przesyła ją do wszystkich pozostałych portów. Obecnie nie korzysta się już z koncentratorów (hub) tylko z przełączników (switch), które przesyłają informację tylko do portu, do którego jest podłączony komputer-adresat (są bardziej wydajne i mniej "zaśmiecają" sieć). »

Hz, Hertz - jednostka miary częstotliwości oznaczająca liczbę drgań określonego sygnału jaka zachodzi w ciągu jednej sekundy. Tak więc sygnał który osiąga częstotliwość 100 Hz zmienia swój stan 100 razy na sekundę. »

[I] <[A][B][C]>

IEEE - (ang. Institute of Electrical and Electronics Engineers) Instytut Inżynierów Elektryków i Elektroników to powołana do życia w 1963 r. organizacja zrzeszająca naukowców z różnych dziedzin, którzy tworzą i zatwierdzają standardy sprzętowe stosowane w technice komputerowej. »

IEEE 1394 - patrz hasło "FireWire". »

IEEE 802.1 - patrz hasło "802.1". »

IEEE 802.11 - patrz hasło "802.11". »

IEEE 802.3 - patrz hasło "802.3". »

IGMP - (ang. Internet Group Management Protocol) to protokół pozwalający komputerowi podłączonemu do sieci na powiadamianie routerów o swojej przynależności do grupy. Grupa taka jest tworzona w celu łatwej synchronizacji danych pomiędzy jej uczestnikami. Wsparcie ze strony routerów pomaga przy rozgłaszaniu multicatowym pakietów przeznaczonych dla grupy. »

Intranet - wewnętrzna sieć firmowa łącząca np. komputery w jednym przedsiębiorstwie i jego działach. Jako wewnętrzna sieć komputerowa, wykorzystuje podobnie jak Internet protokół komunikacyjny TCP/IP. Pozwala udostępniać w obrębie firmy lub instytucji jej wewnętrzne zasoby w podobny sposób jak w samym internecie z tym że na mniejszą skalę. Intranet nie musi posiadać dostępu do Internetu, a jeśli nawet go ma, to w taki sposób aby internauci z zewnątrz nie mieli dostępu do zasobów firmowych Intranetu. »

IP - (ang. Internet Protocol) to składowa protokołu TCP/IP, opisująca w jaki sposób połączony z Internetem komputer powinien dzielić przesyłane dane na pakiety i w jaki sposób pakiety te powinny być adresowane, Pierwsza część protokołu - TCP odpowiada za zestawienie połączenia. »

IPSec - protokół udostępniający usługi szyfrowania transportu pakietów, który nie wymaga stosowania sesji połączeniowej (np. UDP) lub tunelu. »

IPv6 - skrótowa nazwa najnowszej wersji protokołu IP ulepszonego w stosunku do poprzedniego (IPv4) w zakresie większej elastyczności przydziału liczby hostów. IPv6 obsługuje bowiem czterokrotnie większą liczbę bitów przewidzianych dla adresów IP, z 32 - IPv4 do 128 - IPv6. »

IPX/SPX - (ang. Internet Packet Exchange/Sequential Packet Exchange) to protokół komunikacyjny wykorzystywany w sieciach komputerowych. Wypierany obecnie przez TCP/IP. »

ISDN - (ang. Integrated Services Digital Network) to międzynarodowy standard przesyłania głosu, obrazu i danych przy użyciu standardowych analogowych linii telefonicznych - choć sama transmisja ma charakter cyfrowy. Transmisja odbywa się na 3 kanałach - dwóch kanałach danych (B) i jednym (D) służącym do synchronizacji transmisji. »

ISP, Provider - (ang. Internet Service Provider) to najczęściej określenie firmy posiadającej szybkie łącza ze światem i/lub oferującej dostęp do usług internetowych poprzez połączenia telefoniczne (instalując dzierżawione linie i naliczając swoim klientom należności za korzystanie z Internetu). Trzeba przy tym jednak wyraźnie zaznaczyć, że właściciele i zarazem operatorzy sieci szkieletowych nie zawsze są jednocześnie dostawcami usług internetowych (ISP), a z kolei dostawcy zapewniający dostęp do Sieci, nie zawsze dysponują własną infrastrukturą sieciową przez co status ISP bardzo często zależy od wielu umów pomiędzy właścicielami "kabli" a dzierżawiącymi je firmami. »

[K] <[A][B][C]>

Kabel koncentryczny - składa się wewnętrznej izolowanej żyły oraz otaczającego go miedzianego lub aluminiowego oplotu tzw. ekranu. Całość osłonięta jest rurką z miękkiego tworzywa sztucznego. Kabel oprócz łączenia komputerów wykorzystywany jest również w instalacjach antenowych (radio, telewizor) oraz instalacjach telewizji kablowej. Ma zazwyczaj oporność 50 Ohm i umożliwia przesyłanie danych z maksymalną prędkością do 10 Mbps. Stosowany do łączenia komputerów w sieciach daje lepszą ochronę przed zakłóceniami niż skrętka nieekranowana. »

Kalibracja - proces dopasowywania parametrów urządzenia do warunków pracy. Przykładowo dla uzyskania dokładnego pomiaru długości kabla UTP należy najpierw skalibrować miernik używając kabla o określonej długości (np. 100m). Proces ten polega na wpisaniu tej długości do pamięci miernika i wykonaniu pomiaru kalibracyjnego na kablu wzorcowym. »

kbps, kb/s - patrz hasło "bps, b/s". »

Konsola - Komputer wyposażony w terminal tekstowy (np. HyperTerminal, putty) służący do konfiguracji urządzeń przez port szeregowy (RS-232). Określeniem tym opisuje się również samo okno tekstowe terminala. »

Konwerter - urządzenie służące do spinania podsieci pracujących w różnych standardach (łączy fizycznych) - np. sieć miedziana i światłowodowa. »

KVM - (ang. Keyboard, Video, Mouse) to urządzenie przełączające jeden zestaw - klawiatura, monitor, mysz - pomiędzy wieloma komputerami. Przydatne głównie w serwerowniach. Występuje w obudowie typu desktop (na biurko) i 19" (do zamontowania w szafie 19"). »

[L] <[A][B][C]>

LAN - (ang. Local Area Network) - komputerowa sieć lokalna o małym zasięgu (dom, biuro, budynek). »

LED - (ang. Light Emmiting Diodes - diody emitujące światło) używane w urządzeniach elektronicznych różnego typu do wskazywania różnych stanów pracy, choć nie tylko. Mogą również służyć do podświetlania np. ekranów zegarków lub telefonów komórkowych. »

LFP - (ang. Link Fault Pass-through) technologia pozwalająca na przekazywanie stanu łącza światłowodowego na port Ethernet / FastEthernet / GigabitEthernet w konwerterze światłowodowym. Dzięki niej możliwe jest sprawdzanie poprawności "linku" na switchu, do którego podłączony jest konwerter, zamiast na samym konwerterze. Ułatwia to identyfikowanie błędnych łączy w rozbudowanych instalacjach "światłowodowo-miedzianych". »

[M] <[A][B][C]>

MAC - (ang. Media Access Control) to adres fizyczny urządzenia sieciowego, jednoznacznie identyfikujący je w sieci. Adresy MAC są nadawane urządzeniom przez ich producentów. Są zapisane w postaci ciągu par cyfr szesnastkowych. »

MAN - (ang. Metropolitan Area Network) - komputerowa sieć miejska. Może nią być miejska światłowodowa sieć szkieletowa, służąca do "spinania" urzędów, szkół, innych budynków użyteczności publicznej, osiedli mieszkaniowych itp. »

Maska podsieci - (ang. Subnet mask) to czterobajtowy numer umożliwiający wyodrębnienie w adresie IP pakietu danych, części sieciowej adresu, od części identyfikującej pojedynczy komputer w sieci lokalnej. Dzięki temu firma mająca przyznaną określoną pulę adresów IP, może utworzyć dodatkowe podsieci, które będą wirtualnym przedłużeniem sieci fizycznej. Jako że adresy IP podzielone zostały na 5 klas - A, B, C, D i E, to w zależności od klasy danego adresu, odpowiada mu określona liczba oktetów mogących reprezentować adres w sieci, oraz stosowna ilość niezależnych Hostów reprezentujących komputery w danej podsieci. I tak w klasie A (10.0.0.0 - 255.255.255), gdzie maską podsieci jest 255.0.0.0, pierwszy oktet zarezerwowany jest dla adresu samej sieci, a trzy pozostałe dla adresu Hosta. W klasie B (172.16.0.0 - 192.168.255.255), gdzie maską podsieci jest 255.255.0.0, dwa pierwsze oktety stanowią numer sieci, a dwa ostatnie oznaczają adresy Hosta. W klasie C z kolei (192.168.0.0 - 192.168.255.255), maską podsieci jest 255.255.255.0, gdzie pierwsze trzy oktety są adresem sieci, a czwarty ostatni adresem hosta. Teraz w wyniku porównania maski adresu z konkretnym adresem IP (np. 192.168.5.22), router otrzyma informacje o tym, które bajty identyfikują podsieć (w tym przypadku 192.168.5), a które dane urządzenie (.22). »

Mbps, Mb/s - patrz hasło "bps, b/s". »

MIB - (ang. Management Information Base) to strukturalny zbiór obiektów zarządzanych w sieci Internet za pomocą protokołów SNTP i CMIP. »

mini-GBIC - (ang. mini GigaBit Interface Connector) popularny rodzaj wymiennego modułu/transceivera do konwerterów i switchy pozwalający na szybki montaż różnych typów złączy (1000 Mbps RJ-45, FO LC). Inna nazwa - SFP (ang. Small Form Plug). »

Model ISO/OSI - (ang. International Organization for Standarization / Open Systems Interconnection Reference Model) to warstwowa architektura standaryzująca poziomy usług oraz typy interakcji dla komputerowej wymiany informacji przez sieć komputerową. Model ISO/OSI rozdziela komunikację komputer-komputer na siedem warstw lub poziomów, z których każdy zbudowany jest na zasadach zawartych w niższym poziomie. Poszczególnym warstwom w modelu ISO/OSI odpowiadają określone elementy sprzętowe i programowe biorące udział w procesie wymiany danych.
1. Warstwa fizyczna (ang. physical layer), odpowiedzialna jest za przesyłanie poszczególnych bitów. Odpowiada jej karta sieciowa lub modem. Na tym poziomie realizowana jest fizyczna transmisja danych bez "kontroli ruchu" i bez uwzględniania rodzaju informacji. Ciągłość transmisji nie jest zabezpieczona więc jeśli medium transportowe zostanie na tym poziomie zablokowane lub uszkodzone, to komunikacja zostanie przerwana.
2. Warstwa łącza (ang. link layer), steruje fizyczną wymianą bitów. W większości przypadków obie warstwy połączone są w jedną całość tworząc w ten sposób kartę sieciową.
3. Warstwa sieciowa (ang. network layer), zamienia ciąg bitów w kanał komunikacyjny. Warstwa ta dba o to, aby informacje przepływały między odpowiednimi komputerami. Dane wymieniane są w postaci pakietów wysyłanych od nadawcy do odbiorcy, nie jest jednak sprawdzana ich zawartość.
4. Warstwa transportowa (ang. transport layer), przesyła wiadomości kanałem stworzonym przez warstwę sieciową. Dopiero ta warstwa troszczy się o bezpieczeństwo i pewność wymiany danych - wszystkie poprzednie skupiają się na zapewnieniu maksymalnej szybkości transmisji.
5. Warstwa sesji (ang. session layer), ustala, utrzymuje i koordynuje etapy komunikacji. To ona pozwala realizować usługi takie, jak np. pobieranie z serwera zawartości katalogu dyskowego.
6. Warstwa prezentacji (ang. presentation layer), odpowiada za właściwe formatowanie tekstu oraz wyświetlanie konwersji kodu niezbędnego w sytuacji gdy np. komputer-klient używa innego formatu liczb niż komputer-serwer.
7. Warstwa aplikacji (ang. application layer), odpowiedni programem komunikacyjny np. przeglądarka WWW przetwarzający uzyskane dane w formę czytelną dla użytkownika. »

Modulacja - proces przekształcenia sygnału cyfrowego w jego analogowy odpowiednik, najczęściej w celu przesłania zakodowanej w ten sposób informacji linią telefoniczną z jednego modemu do drugiego. »

Multicast - Multicasting lub Multicast to określenie jednego z trybów adresowania pakietów IP przesyłanych przez sieć. W trybie Multicast informacja jest skierowana do wybranej grupy komputerów pracujących w określonej podsieci. »

Multiple Spanning Tree - patrz hasło "802.1s". »

[N] <[A][B][C]>

NAPT - (ang. Network Adress & Port Translation) - NAT z możliwością maskowania portów, na których odbywa się transmisja. »

NAS - (ang. Network Attached Storage) to rodzaj niewielkiego (pod względem gabarytowym) serwera, który charakteryzuje się głównie tym, że nie posiada żadnych urządzeń sterujących - klawiatury czy monitora. NAS podłączony bezpośrednio do sieci udostępnia zasoby pamięci masowej za pośrednictwem popularnych protokołów sieciowych. »

NAT - (ang. Network Address Translation) lub IP Masquerading (w serwerach Linuxowych) to mechanizm tłumaczenia adresów IP komputerów w sieci lokalnej na pojedynczy adres IP. Polega to na zastosowaniu w sieci wewnętrznej odmiennej puli adresów IP niż te, które są wykorzystywane do komunikacji z resztą Internetu. »

NetBEUI - (ang. NetBIOS Extended User Interface) to opracowany przez firmę IBM rodzaj protokołu komunikacyjnego (nierutowalnego) przystosowanego dla małych sieci komputerowych (około 20 stanowisk). NetBEUI dobrze sprawuje się przy łączeniu komputerów pracujących z systemami Windows 95, Windows for Workgroups 3.11, LAN Manager i Windows NT, ale sprawia kłopoty z programami działającymi pod kontrolą DOS. »

NetBIOS - (ang. Network Basic Input/Output System) - sieciowy podstawowy system wejścia/wyjścia to stworzony przez firmę IBM interfejs programistyczny umożliwiający wzajemne wykorzystywanie zasobów w sieciach lokalnych LAN, dla komputerów klasy PC. NetBIOS wykorzystywany jest podczas komunikacji w sieciach opartych na systemach Windows. »

NetWare, Novell - sieciowy system operacyjny opracowany przez firmę Novell dla komputerów zgodnych z IBM PC. NetWare uważany jest za bardzo wydajny i stabilny system operacyjny aczkolwiek dość trudny w obsłudze. Najnowsza wersja systemu obsługuje protokoły IPX/SPX, NetBEUI, TCP/IP, umożliwia obsługę skalowalnych klastrów typu 32x32 (32 serwery po 32 procesory) a także gwarantuje duży poziom bezpieczeństwa. »

[O] <[A][B][C]>

OAM - (ang. Operation, Administration, Management) to standard opisujący sposób kontroli integralności połączeń VC/VP (część technologii xDSL) oraz zarządzanie błędami i wydajnością. Komórki informacyjne F4 operują w warstwie VP, natomiast F5 w warstwie VC. »

OSD - (ang. On Screen Display) lub rzadziej OSM (ang. On Screen Menu, On Screen Manager) to cyfrowe sterowanie parametrami pracy monitora lub innego urządzenia (np. KVM). OSD wyświetla na monitorze odpowiednie okienka dialogowe, zastępując w ten sposób standardowe regulatory analogowe (potencjometry) umieszczane dotychczas na jego obudowie. KVM-y są sterowane z klawiatury. »

[P] <[A][B][C]>

Pakiet - (ang. Packet lub Datagram) to zbiorcze określenie transmitowanych drogą internetową informacji takich jak dokument HTML, obrazek graficzny (gif lub jpg), wiadomość e-mail (plus ewentualny załącznik) czy też po prostu żądanie pobrania kolejnej informacji (kliknięcie na hiperłączu). Żądany dokument, jeszcze u źródła dzielony jest na szereg mniejszych pakietów, z których każdy z osobna, zaopatrywany jest w informację kierującą go do miejsca przeznaczenia. Na podstawie tych danych routery kierują poszczególne pakiety najkrótszymi trasami do celu, gdzie zostają na powrót złożone w jeden plik. Za poprawność całej tej operacji odpowiada protokół komunikacyjny TCP. »

PAN - (ang. Personal Area Network) - komputerowa sieć lokalna o b. małym zasięgu (pojedynczy pokój). Służy do łączenia urządzeń peryferyjnych z komputerem, telefonem komórkowym, palmtopem itp. Standardem zaprojektowanym z myślą o takich właśnie sieciach jest Bluetooth. »

PAP - (ang. Password Authentication Protocol) to system autentykacji użytkownika przy połączeniach PPP. Jest zawodną metodą, ponieważ operacja identyfikowania użytkownika jest jednorazowa, przesyłane hasła nie są zaszyfrowane, a połączenie nie jest synchronizowane z serwerem. Użytkownik może ponawiać prośby o autentykację tak długo, aż zakończy się one sukcesem. »

Patchcord - patrz hasło "Przyłącze". »

PCI - (ang. Peripheral Component Interconnect) to opracowana przez firmę Intel 32 bitowa szyna systemowa (synonim określenia PCI32 [szerokość magistrali]) występująca najczęściej na płytach głównych w postaci białych podłużnych złącz. 32 bitowa PCI może pracować z zegarem 33 MHz (synonim określenia PCI33 [częstotliwość magistrali]) osiągając przy tym przepustowość rzędu 133 MB/s (wartość tą musi jednak dzielić pomiędzy wszystkie karty rozszerzeń). W 2000 r. wprowadzono unowocześnioną, 64 bitową wersję tej magistrali (synonim określenia PCI64 [szerokość magistrali]) mogącą pracować z zegarem 66 MHz (synonim określenia PCI66 [częstotliwość magistrali]). Unowocześniona wersja PCI (zwana także PCI-X) może osiągać przepustowość rzędu 266 MB/s, przy czym nie jest ono kompatybilne ?w dół? - mechaniczna konstrukcja slotu PCI 64 uniemożliwia umieszczenia w nim kart przystosowanych do starszej wersji PCI 32. Nowoczesna i uniwersalna architektura PCI (zarówno 32 jak i 64) umożliwia automatyczne wykrywanie zainstalowanych urządzeń (Plug and Play), oraz bardzo szybką wymianę danych pomiędzy CPU a peryferiami dołączonymi za jej pośrednictwem do komputera. Gniazda PCI zasilane są standardowo napięciem 5 V. W przyszłości szyna PCI zastąpiona zostanie prawdopodobnie nowoczesną architekturą PCI Express. »

PCI Express - najnowszy standard złącza do kart rozszerzeń w komputerach PC. W chwili obecnej wykorzystywane jako wydajne złącze dla kart graficznych. »

PCMCIA - (ang. Personal Computer Memory Card International Association), CardBus lub PC Cards to miniaturowy komponent przypominający wielkością i kształtem kartę kredytową. Umożliwia on komunikację laptopów z przystosowanymi do tego standardu urządzeniami peryferyjnymi. 16 lub 32 bitowa wersja kart PC, pozwala tak jak szyna PCI na transfer danych do 132 MB/s, przy częstotliwości taktowania 33 MHz. Standard 32 bitowych kart CardBus przewiduje możliwość pracy dołączanych urządzeń w trybie bus master, co daje procesorowi więcej czasu na wykonywanie innych zadań. Są trzy typy kart PC różniących się grubością i zastosowaniem.
Type I - 3,3 mm - rozszerza pamięć RAM, FLASH, SRAM i EPROM. Pamięci tego typu są nośnikiem dość uniwersalnym - wykorzystuje się je nawet w aparatach cyfrowych - choć używane są raczej rzadko ze względu na wysoką cenę. Zaletą tego typu pamięci jest ich pojemność, która w przypadku największych kart przekracza nawet 2 GB.
Type II - 5 mm - znajduje zastosowanie w modemach, adapterach sieciowych i funkcjonuje jako karta komunikacyjna
Type III - 10,5 -mm - stosowana w napędach dyskowych i komunikacji bezprzewodowej.
Zarówno fizyczne parametry złącza, jak i rozkład sygnałów są identyczne we wszystkich trzech przypadkach. W formie kart PCMCIA dostępne są także interfejsy do podłączenia napędów CD-ROM, telefonów komórkowych, kontrolerów SCSI, systemów pozycjonowania GPS, kart wideo i wiele innych urządzeń. Wszystkie karty PC opracowane są w standardzie 'hot swappable' co oznacza możliwość ich instalowania i deinstalowania w trakcie pracy komputera -system operacyjny musi co najwyżej zostać poinformowany o zamiarze wyjęcia karty (w przypadku włożenia jej inicjalizacja następuje już automatycznie). »

PNA - patrz hasło "HomePNA". »

PoE - (ang. Power over Ethernet) to standard opisujący sposób zasilania urządzenia sieciowego za pomocą napięcia przesyłanego przez skrętkę UTP/STP, którą jednocześnie przesyłane są dane zgodnie ze standardem Ethernet/Fast Ethernet/Gigabit Ethernet. »

POP3 - (ang. Post Office Protocol 3) to protokół wykorzystywany do odbierania poczty elektronicznej (e-mail) z serwera na lokalny dysk komputera. Protokół ten Może być używany niezależnie od tego czy użytkownik ma stałe połączenie z serwerem przechowującym jego pocztę czy też nie. »

Port - złącze męskie lub żeńskie osadzone w urządzeniu elektronicznym, służące do komunikacji z innymi urządzeniami (np. sieciowymi). Dla przykładu porty ethernetowe to złącza żeńskie RJ-45 osadzone w np. switchu. »

Port (usługi) - określenie numeru, pod którym dostępna jest dana usługa sieciowa. W komunikacji komputera z Internetem poprzez odpowiednio przydzielony do danej usługi port, przesyłane są do niego rozmaite pakiety IP danych, które po zdekodowaniu kierowane są następnie pod właściwy adres - program. W komputerze dostępnych jest łącznie 65536 numerów portów, z których właściwie tylko niewielka liczba jest regularnie wykorzystywana. Każda internetowa usługa z której korzysta użytkownik ma przypisany jakiś konkretny numer portu poprzez który komunikuje się z komputerem. Dla przykładu dane poczty elektronicznej działające pod protokołem SMTP działają zawsze pod numerem portu 25, WWW - 80, Usenet - 119, Telnet - 23, FTP - 21, IRC - 6667 itd, itp. Ogólnie porty o numerach 0 - 1023 są tzw. portami systemu, a porty o numerach 1024 - 65536 są portami aplikacji wykorzystywanymi przez konkretne programy zainstalowane w systemie. Są również usługi którym można przypisać różne numery portów dzięki czemu na jednym komputerze można np. uruchomić kilka serwerów [link widoczny dla zalogowanych] Nadawanie numerów portom nadzorowane jest przez organizację IANA. »

Port szeregowy - złącze (najczęściej RS-232) umieszczone na płycie głównej komputera PC lub urządzenia sieciowego. Służy do komunikacji pomiędzy konsolą zarządzającą (np. PC) a urządzeniem zarządzalnym (np. switch). Nazwa portu wywodzi się z formy przesyłania danych czyli jedne po drugich - szeregowo, gdzie pojedyncze bity opatrzone są w bit startu i bit stopu oraz ewentualnie bit parzystości służący kontrolowaniu poprawności przesyłanych danych. »

Port Trunking - patrz hasło "802.3ad". »

PPP - (ang. Point to Point Protocol) to składowa protokołu komunikacyjnego TCP/IP dzięki której możliwe jest przesyłanie danych tradycyjnymi liniami telefonicznymi. PPP umożliwia wzajemną komunikację pomiędzy dwoma modemami - użytkownika i providera. Ponadto protokół PPP uwalnia użytkownika z konieczności logowania się na serwerze dostawcy usług internetowych i posługiwania się skomplikowanymi poleceniami UNIX-owymi. »

Printserver - urządzenie sieciowe, które pozwala na kolejkowanie i sterowanie wydrukami jednej lub większej ilości drukarek. Dzięki niemu standardowa drukarka nie wymaga bezpośredniego połączenia z komputerem (np. przez USB) i jest dostępna dla większej ilości użytkowników (jednocześnie). »

Przepustowość - termin określający maksymalną możliwą szybkość transferu informacji z jednego urządzenia do drugiego poprzez łącza takie jak magistrala, interfejs czy linie telefoniczne którym są one ze sobą połączone. Przepustowość mierzy się najczęściej w bitach na sekundę (bps) lub w wielokrotnościach tej jednostki - kbps, Mbps i Gbps. W przypadku łączy telekomunikacyjnych przepustowość zależy ściśle od szerokości pasma zarezerwowanego dla przenoszonego sygnału. »

Przyłącze - (ang. patchcord) - przewód (np. skrętka TP) zakończony z obydwu końców złączami męskimi lub żeńskimi. »

Punkt dostępowy - patrz hasło "AP". »

[Q] <[A][B][C]>

QoS - (ang. Quality of Service) to protokół priorytetowania transmisji pakietów w warstwie 2 modelu OSI. QoS precyzuje np. dokładny czas między zgłoszeniem zapotrzebowania na daną usługę a czasem w jakim została ona dostarczona. W technologii komputerowej określa się tą definicją także gwarantowaną prędkość przesyłu danych z jednego miejsca do drugiego. Wartość współczynnika QoS zależy zwykle od takich parametrów jak: opóźnienia pakietów, zmiany opóźnień czy stopień ich utraty w trakcie przekazywania. »

[R] <[A][B][C]>

RADIUS - (ang. Remote Authentication Dial-In User Service) to usługa serwerowa umożliwiająca zdalną autoryzację użytkowników podłączających się do sieci. Serwer RADIUS wykorzystują dostawcy usług bezprzewodowych do budowy płatnych Hotspot-ów. »

Rapid Spanning Tree - patrz hasło "802.1w". »

Repeater - urządzenie sieci komputerowej pozwalające na przedłużenie zasięgu sieci poza standardową odległość. Repeater oprócz przekazywania sygnału dodatkowo aktywnie regeneruje go. »

RGB - sposób opisywania kolorów polegający na podawaniu natężenia trzech czystych barw podstawowych - czerwonego (red), zielonego (green) i niebieskiego (blue) w świetle o określonej barwie podstawowej. »

RIP - (ang. Routing Information Protocol) to protokół routingu dynamicznego bazującego na kosztach (ilość przeskoków) przejścia przez "trasy" - połączenia sieciowe pomiędzy urządzeniami sieciowymi. »

RJ-11 - (ang. Registered Jack-11) to amerykański standard modularnego wtyku telefonicznego dla linii komutowanych, powszechnie stosowanego w modemach, kartach sieciowych i telefonach stacjonarnych. Złącze to służy m.in. do podłączenia wyposażonego w nie urządzenia do linii telefonicznej bądź przyłączenia do niego aparatu telefonicznego lub modemu. »

RJ-45 - (ang. Registered Jack 45) lub RJ-45 Ethernet to amerykański standard wtyku telefonicznego dla linii dzierżawczych. Najpopularniejszy typ złącza stosowanego do budowy sieci lokalnych, przystosowany do kabla TP. »

RMON - (ang. Remote MONitoring) - protokół monitorowania sieci komputerowej na podstawie informacji MIB zebranych z sieci a umieszczonych na pojedynczym komputerze. W odróżnieniu od SNMP, RMON definiuje 9 dodatkowych typach MIB, dzięki którym można uzyskać znacznie bardziej szczegółowe informacje o stanie sieci. »

Roaming - technologia pozwalająca na przekazywanie pomiędzy urządzeniami sieciowymi (bezprzewodowymi) obsługi klienta poruszającego się fizycznie w zasięgu wybranej sieci WLAN. »

Router - sieciowe urządzenie trasujące (przekaźnik), odpowiedzialne za przesyłanie pakietów informacji między dwoma odległymi od siebie komputerami. Router (lub routery - gdyż im większe odległości między komunikującymi się komputerami tym więcej tego typu urządzeń pośredniczy w przekazywaniu informacji) łączy daną sieć komputerową WAN/LAN z inną, tworząc pomost dla przesyłanych informacji. Z uwagi na to że w dużych sieciach droga z jednego komputera do drugiego (i z powrotem) może przebiegać przez wiele różnych alternatywnych ścieżek, router ma za zadanie skierować nadchodzący pakiet zawsze tą ścieżką, która w danej chwili rokuje najszybszy i/lub najlepszy transfer do miejsca docelowego lub następnego węzła komunikacyjnego - routera. Tablice routingu monitorujące na bieżąco wszystkie połączenia zawierają nieustannie aktualizowane dane o stanie połączonych sieci na podstawie których router dokonuje wyboru dalszej drogi dla nadchodzącego pakietu. Routerem może być zarówno komputer z zainstalowanym odpowiednim oprogramowaniem jak i opracowane specjalnie do tego celu urządzenie elektroniczne. »

RS-232 - to standard definiujący fizyczny interfejs i protokół transmisyjny dla dość wolnych połączeń szeregowych pomiędzy komputerami i innymi urządzeniami. Został wprowadzony przez EIA (ang. Electronic Industries Association), oryginalnie dla urządzeń TTY (ang. Tele TYpewriter - stary standard terminala tekstowego). W nowych urządzeniach często wykorzystywany do zarządzania/konfiguracji w trybie terminalowym lub jako port WAN dla modemów analogowych. »

RSSI - (ang. Received Signal Strength Indicator) wskaźnik poziomu sygnału odbieranego przez urządzenie bezprzewodowe. »

[S] <[A][B][C]>

SFP - SFP - (ang. Small Form-factor Pluggable) popularny rodzaj wymiennego modułu/transceivera optycznego do konwerterów i switchy pozwalający na szybki montaż różnych typów złączy (1000 Mbps RJ-45, FO LC). »

SHDSL - (ang Symmetrical High-Density Digital Subscriber Line) to technologia transmisji danych, realizowana z wykorzystaniem tradycyjnych linii telefonicznych. Według promujących ją firm, transfer danych może osiągać nawet 4,6 megabita na sekundę w promieniu ok. 6 km od centrali telefonicznej (30 km w przypadku zastosowania odpowiednich wzmacniaczy). Innym atutem tego standardu jest także utrzymywanie wysokiej prędkości transferu zarówno podczas pobierania danych z Sieci (download) jak i ich wysyłania (upload). »

Slot - określenie podłużnego złącza komunikacyjnego umieszczonego na płycie głównej komputera lub innego urządzenia elektronicznego, w które wpina się dodatkowe moduły rozszerzające jego funkcjonalność. »

SMTP - (ang. Simple Mail Transfer Protocol) to protokół komunikacyjny wykorzystywany w internecie do wymiany poczty elektronicznej pomiędzy serwerami pocztowymi podłączonymi na stałe do sieci. SMTP niezbędny jest również do wysyłania e-maili w programach pocztowych gdzie obok protokołów POP i IMAP nadzoruje proces transmisji - Outgoing Mail Server. »

SNMP - (ang. Simple Network Management Protocol) - prosty protokół do zarządzania siecią. SNMP bazuje na zebranych z sieci informacjach MIB i pozwala na monitorowanie stanu sieci komputerowej. »

SNR - (ang. Signal/Noise Ratio) to stosunek poziomu sygnału nośnego do szumów towarzyszących mu w kanale transmisyjnym. Wyraża się go w dB. »

SOHO - (ang. Small Office / Home Office) to marketingowe określenie klasy urządzeń elektronicznych z góry przeznaczonych do użytku domowego i niewielkich biur. »

Spanning Tree - patrz hasło "802.1D". »

SPI - (ang. Stateful Packet Inspection) architektura firewalla pozwalająca na wykrywanie bieżących połączeń na wszystkich swych interfejsach. W przeciwieństwie do filtrowania statycznego, firewall sprawdza nie tylko nagłówki pakietów przychodzących, ale także śledzi ich zawartość - wszystko w obrębie warstwy sieciowej. Firewall z SPI monitoruje stan wszystkich połączeń i wpisuje je do tablicy stanów. Dlatego filtrowanie nie jest zdeterminowane jedynie przez zasady ustalone przez administratora, ale również bazują na informacji zebranej podczas monitorowania wychodzących pakietów. »

SSID - (ang. Service Set IDentifier) to unikalny zestaw znaków identyfikujący sieć bezprzewodową. Nazwa ta pozwala podłączyć się do wybranej sieci WLAN w momencie, gdy w danym miejscu jest dostępna więcej niż jedna taka sieć. »

Stack - (pol. stos) Stackowalny switch to taki, który może być połączony z kolejnymi switchami dedykowaną magistralą komunikacyjną, tworząc jednolity stos. Urządzenia takie wymieniają się informacjami o zapamiętanych adresach MAC, dzięki czemu z zewnątrz są widoczne jako jedno urządzenie (w kontekście szybkości pracy). Często jednak łączy się zwykłe switche standardowymi portami sieciowymi, dzięki którym również można stworzyć stos, jednakże poszczególne urządzenia nie mogą wykorzystywać wtedy zawartości pamięci urządzeń sąsiednich (switchy) do regulowania ruchem sieciowym. »

Sterownik - (ang. Driver) to program którego zadaniem jest sterowanie i kontrolowanie przyłączonym do komputera urządzeniem. Stanowi pomost pomiędzy systemem operacyjnym a sprzętem fizycznie podłączonym do komputera. »

STUN - (ang. Simple Traversal of UDP Through NAT) - protokół pozwalający na wykrywanie rodzaju translacji adresów NAT stosowanej w sieci. Umożliwia uzyskanie publicznego adresu IP przez urządzenie, znajdującego się za maskaradą. »

switch - Przełącznik (ang. switch) to urządzenie łączące segmenty sieci komputerowej. Przełącznik to urządzenie pracujące w warstwie drugiej modelu OSI, jego z


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
leffty
Administrator
Administrator



Dołączył: 19 Gru 2006
Posty: 840
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 8 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Lublin

PostWysłany: Wto 12:30, 13 Lut 2007    Temat postu:

SWR - (ang. Standing Wave Ratio) to wsółczynnik określający stosunek amplitudy w minimum i maksimum. Obliczny jest ze wzoru SWR=(1+w)/(1-w), gdzie w - współczynnik odbicia. Idealny współczynnik ma warość 1 (brak odbić). »

Szerokość pasma - (ang. Bandwidth) to wielkość określająca przepustowość łączy. Zazwyczaj im szersze jest pasmo przenoszenia, tym większą szybkością charakteryzuje się dany kanał transmisyjny. Termin Bandwidth lub Broadband (szerokopasmowy) wykorzystywany jest często do określenia połączeń o dużej przepustowości, takich jak ISDN, ADSL czy modemy kablowe. »



T1 - rodzaj cyfrowego łącza zaprojektowanego i wprowadzonego do użytku w latach sześćdziesiątych przez Bell Systems (część koncernu AT&T). Łącze to wykorzystywane jest powszechnie do połączeń z internetem przez duże firmy oraz dostawców usług internetowych. T-1 jako amerykański standard telefonicznych urządzeń transmisyjnych używa sygnałów cyfrowych poziomu 1 (DS1) o szybkości 1,544 Mb/s (strumień danych dzielony jest na 24 kanały o przepustowości 64 Kb/s każdy). »

T38 - protokół umożliwiający transmisję faksów w sieciach VoIP. »

TCP - patrz hasło "IP". »

TCP/IP - (ang. Transmission Control Protocol / Internet Protocol) to zestaw protokołów definiujących wzajemną komunikację i wymianę danych w Internecie. Wszystkie połączone z siecią komputery muszą je prawidłowo interpretować aby wzajemna komunikacja między nimi była w ogóle możliwa. W skład protokołu TCP/IP wchodzą m.in. takie elementy jak SMTP, POP3, IMAP - odpowiadające za prawidłowy przebieg wymiany poczty elektronicznej, FTP - pozwalający na ściąganie plików, HTTP - umożliwiający przeglądanie stron WWW itp.. »

TELNET - protokół pozwalający na zdalne logowanie się do innego komputera podłączonego w sieci komputerowej i emulowanie zawartości jego ekranu na ekranie własnego komputera. Inaczej mówiąc usługa ta służy do nawiązywania interaktywnego połączenia terminalowego ze wskazanym w sieci komputerem. Po nawiązaniu takiego połączenia znaki wpisywane na klawiaturze komputera z którego korzysta w danym momencie użytkownik, przesyłane są poprzez sieć do maszyny z którą nawiązano połączenie a przesyłane w odwrotną stronę odpowiedzi wyświetlane są na używanym przez użytkownika komputerze (na jego monitorze). »

Terminal, program - określenie programu służącego do komunikowania się systemu operacyjnego z modemem. »

Terminal, sprzęt - określenie komputera, składającego się zazwyczaj jedynie z płyty głównej, karty graficznej, karty sieciowej, klawiatury i monitora. Wszystkie programy, łącznie z systemem operacyjnym uruchamia z serwera z którym jest podłączony, dzięki czemu nie potrzebuje dodatkowych urządzeń - dysków twardych, stacji dyskietek czy napędów CD-ROM. Jest tani w utrzymaniu i prosty w obsłudze. Terminale można podzielić na dwa rodzaje: tzw. nieinteligentne, będące w zasadzie jedynie końcówkami komputera głównego, oraz terminale inteligentne, które mogą przetwarzać dane samodzielnie. Grupa terminali dołączonych do komputera głównego tworzy system wielostanowiskowy. »

TFTP - (ang. Trivial File Transfer Protocol) to bardzo uproszcony protokół transmisji plików, który jest wykorzystywany do uaktualniania oprogramowania serwisowego w urządzeniach elektronicznych. »

TKIP - (ang. Temporal Key Integrity Protocol) to część protokołu zabezpieczeń 802.11i. TKIP to WEP następnej generacji i jest pozbawiony wad swego poprzednika. Obsługuje mieszanie kluczy w pakietach (per-packet key mixing), sprawdzanie integralności wiadomości i mechanizm ponownego nadawania kluczy (re-keying). »

Transmisja asynchroniczna - (ang. Asynchronous transmission) to określenie procesów komunikacji jakie zachodzą w komputerze, nie wymuszanych przez sygnały czasowe zegara systemowego lub innego urządzenia taktującego, czyli przebiegające niezależnie od siebie, lecz kontaktujące się ze sobą w celu wymiany informacji - przesyłane dane wymagają potwierdzenia otrzymania każdego bajta przed wysłaniem następnego. W asynchronicznej formie przesyłania danych, informacje przekazywane są pojedynczymi znakami ze zmiennym odstępem czasu między poszczególnymi jednostkami. Ponieważ transmisja asynchroniczna nie opiera się na współużytkowanym czasomierzu, używana jest najczęściej w komunikacji modemowej. »

Transmisja równoległa - (ang. Parallel transmission) to jednoczesne przesyłanie grupy bitów przez jeden port komunikacyjny komputera - zazwyczaj przez port równoległy LPT. W transmisji równoległej każdy bit przesyłany jest przez osobny przewód. W mikrokomputerach transmisja równoległa odpowiada transmisji 1 bajtu (8 bitów). »

Transmisja synchroniczna - (ang. Synchronous transmission) to sposób przesyłania danych przez układy, gdzie przepływ informacji jest synchronizowany przez elektroniczny zegar. Potwierdzenie otrzymania danych odbywa się po każdym pakiecie (o ustalonej długości), a nie jak w przypadku transmisji asynchronicznej - po każdym wysłanym bajcie. »

Transmisja szeregowa - (ang. Serial transmission) to przesyłanie danych w bezpośredniej komunikacji w postaci pojedynczych bitów wysyłanych jeden po drugim i ujętych w tzw. bloki zawierające bit startu, bit stopu oraz znaki kontrolne. W komunikacji oraz przesyłaniu danych transmisja szeregowa zakłada wysyłanie informacji bit po bicie za pośrednictwem pojedynczej linii np. modem - modem. »

TTL - (ang. Time To Live) to parametr określający maksymalny czas życia pakietów. TTL definiuje jak długo wysłany pakiet danych może krążyć w sieci przechodząc od jednego routera do drugiego. Po przejściu przez każdy sieciowy węzeł, wartość TTL zmniejszana jest o 1, i kiedy pakiet osiągnie w końcu wartość 0, jest po prostu kasowany przez ostatni router. Procedura taka stosowana jest po to, aby pakiety, których adres przeznaczenia jest nieprawdziwy lub nieosiągalny, nie błąkały się bez końca w Sieci i nie generowały niepotrzebnego ruchu. Dla systemów Windows 9x i ME, domyślna wartość TTL wynosi 32, natomiast w bardziej zaawansowanych wersjach tego systemu - NT/2000/XP - osiąga poziom 128. »

Tunelowanie - (ang. Tunneling) to technika umożliwiająca łączenie ze sobą oddalonych od siebie lokalnych sieci komputerowych, poprzez publiczne sieci rozległe, w celu zapewnienia większego bezpieczeństwa przesyłanym informacjom. Aby można było stworzyć wirtualny tunel łączący dwie oddalone od siebie strefy - klienta i serwera, każdy z nich musi posługiwać się takim samym typem protokołu tunelującego określonego we wspólnym modelu odniesienia OSI jako tzw. warstwa (layer 2 i layer 3). W ich skład wchodzą z kolei kolejne protokoły typu:
- PPTP (Point-toPoint Tunneling Protocol) - pakuje i szyfruje protokoły IP, IPX lub NetBEUI a następnie obdarza je nagłówkiem IP i wysyła korzystając z sieci opartej na protokole TCP/IP
- L2TP (Layer 2 Tunneling Protocol) - pakuje i szyfruje protokoły IP, IPX lub NetBEUI a następnie przesyła je dowolnym medium, które wspiera dostawę pakietów typu ponkt-punkt (IP, X.25, Frame Realy, ATM)
- L2F (Layer 2 Forwarding) warstwa 2 - ?rozbiera? odebrane pakiety i przesyła je do sieci
- IPSec Tunel Mode warstwa 3 - pakuje i szyfruje pakiety IP, a następnie przesyła je w sieci korporacyjnej pracującej z protokołem TCP/IP
Tunelowanie wykorzystuje się najczęściej do budowania sieci VPN. »

[U]

UART - (ang. Universal Asynchronous Receiver Transmitter) to zintegrowany układ elektroniczny znajdujący się na płycie głównej, który odpowiada za wzajemną komunikację między komputerem, a urządzeniami peryferyjnymi podłączonymi do portów szeregowych. »

UDP - (ang. User Datagram Protocol) to protokół komunikacyjny, który w odróżnieniu od TCP/IP nie potrafi zadbać o dzielenie i składanie pakietów. Jest wykorzystywany do przesyłania dużych plików oraz do transmisji strumieniowej. »

UPnP - (ang. Universal Plug and Play) to funkcja umożliwiająca łatwe zarządzanie urządzeniem sieciowym bez szczególnej znajomości zagadnień sieci LAN. »

USB - (ang. Universal Serial Bus) nowoczesny standard uniwersalnej magistrali szeregowej umożliwiającej podłączenie do komputera zewnętrznych urządzeń peryferyjnych. Interfejs ten obsługiwany jest przez większość popularnych systemów operacyjnych (Windows od wersji OSR2 a Linux od 2.2.12) i umożliwia jednoczesne przesyłanie różnego typu informacji (np. danych dla drukarki w czasie realizacji połączenia telefonicznego) nie powodując przy tym wzajemnych zakłóceń (przewód połączeniowy zapewnia przy tym również zasilanie urządzenia). Transmisja odbywa się przy wykorzystaniu różnego, zależnego od specyfikacji danego urządzenia pasma, którego odpowiednim dostosowaniem zajmuje się zintegrowany z płytą specjalizowany kontroler. »

UTP - (ang. Unshielded Twisted Pair) - skrętka nieekranowana, rodzaj kabla używanego w sieciach komputerowych. »

[V]

VAD - (ang. Voice Activity Detection) - system wykrywania aktywności głosowej implementowany w urządzeniach VoIP. Pozwala na ograniczenie wysyłania pakietów danych w przypadku przerw w transmisji głosu (np. gdy jedna ze stron słucha). Umożliwia to zredukowanie pasma potrzebnego do transmisji VoIP nawet o 35%. »

VDSL - (ang.Very High Speed Digital Subscriber Line) to jedna z technologii xDSL pozwalająca na transmisję danych po tradycyjnych telefonicznych łączach abonenckich z szybkością zbliżoną do warunków panujących w lokalnych sieciach komputerowych. VDSL może korzystać z istniejącej infrastruktury kablowej w celu efektywnego łączenia ze sobą sieci komputerowych. »

VLAN - (ang. Virtual Local Area Network) to sieć, której architektura fizyczna różni się od architektury logicznej. Routing w takiej sieci odbywa się na warstwie wyższej (patrz hasło ISO/OSI) niż to ma miejsce w sieci LAN. Oprogramowanie zarządzające dba, aby logiczna mapa połączeń była efektywnie "tłumaczona" na połączenia fizyczne pomiędzy stacjami roboczymi. »

VoIP - (ang. Voice over Internet Protocol) to określenie technologii umożliwiającej przesyłanie rozmów telefonicznych sieciami komputerowymi. Polega to w skrócie na zamianie analogowego sygnału mowy na postać cyfrową, a następnie podzieleniu tych danych na odpowiednie pakiety celem przekazywania ich miedzy rozmówcami. Technologia VoIP umożliwia telefonowanie do znajomych mieszkających w dowolnym miejscu na świecie, za ceny o wiele niższe niż przy korzystaniu ze standardowych połączeń telefonicznych. »

VPN - (ang. Virtual Private Network) to określenie sieci komputerowej zbudowanej w oparciu o technologię kodowania komunikatów celem zabezpieczenia przesyłanych informacji przed przechwyceniem i czytaniem przez nieautoryzowanych użytkowników. Struktura sieci VPN polega przy tym na połączeniu dwóch odległych od siebie struktur organizacyjnych LAN w jedną sieć, przy czym jako pomost łączący te dwie oddalone od siebie jednostki wykorzystuje się trzecią niezależną siec publiczną taką jak internet. W VPN dzięki technice kodowania komunikatów (tzw. tunelowania) uzyskuje się pewność że mimo zaangażowania w strukturę sieci obcych i niezależnych struktur podatnych na oddziaływanie różnych czynników zewnętrznych, przesyłane siecią informacje nie będą narażone na przechwycenie przez nieupoważnione do tego osoby. Zastosowanie technologii VPN sprawdza się zwłaszcza wtedy, gdy pracownicy firmy są często w podróży, wykonują swoje zadania w domu, albo też gdy wielu rozproszonym oddziałom terenowym firmy trzeba zapewnić dostęp do zasobów wewnętrznej sieci komputerowej (intranetu). Samo działanie sieci VPN polega na odpowiednim przetworzeniu danych, które mogą następnie zaszyfrowane podróżować w internecie przez wirtualny kanał komunikacyjny. Stąd też połączenie VPN przyjęło się obrazowo określać jako biegnący przez internet (lub inną siec publiczną) tunel, pozwalający na bezpośrednią pracę w taki sposób, jakby miało się bezpośrednie połączenie z siecią prywatną. »

VSWR - (ang. Voltage Standing Wave Ratio) to miara dopasowania impedancji linii transmisyjnej i jej obciążenia. Im wyższy parametr VSWR tym większe niedopasowanie. »

[W]

WAN - (ang. Wide Area Network) - komputerowa sieć rozległa o b.dużym zasięgu. Taką siecią jest sam Internet. »

WDM - (ang. Wave Division Multiplexing) to technika falowego zwielokrotnienia przepustowości łącza światłowodowego dzięki równoległym, równoczesnym i niezależnym transmisjom promieni optycznych ze zróżnicowaną długością fal w pojedynczym włóknie światłowodowym. »

WDS - (ang. Wireless Distibution System) to system pozwalający budować rozległe sieci bezprzewodowe. AP połączone ze sobą w systemie WDS automatycznie "przekazują" sobie nawzajem klientów bezprzewodowych, same zaś działają transparentnie. Sieci oparte o WDS mogą mieć postać gwiazdy (optymalna), magistrali, lub dowolnej innej konfiguracji, która nie zawiera połączeń "zwrotnych" - loopback. Sieć taka jest łatwo zarządzalna a klient bezprzewodowy "widzi" ją jako jeden zintegrowany system - podobnie jak pojedynczy AP. »

WEP - (ang. Wired Equivalency Protocol) to jeden protokołów komunikacyjnych, wykorzystywany w bezprzewodowych sieciach komputerowych do szyfrowania danych. »

WiFi (Alliance) - (ang. Wireless Fidelity Alliance) - stowarzyszenie mające na celu certyfikowanie zgodności urządzeń pracujących w standardzie 802.11. Hasło WiFi jest używane do określania przynależności danego urządzenia do standardu 802.11, bywa także zamiennikiem skrótu WLAN. »

WINS - (ang. Windows Internet Name Service) to usługa nazw internetowych oferująca przyporządkowanie nazw komputerów adresom IP w powiązaniu z dynamicznym przydziałem adresów za pośrednictwem usługi DHCP. »

WLAN - (ang. Wireless Local Area Network) to lokalna bezprzewodowa sieć komputerowa oparta na standardzie 802.11. »

WMM - (ang. Wi-Fi Multimedia) to standard opisujący komaptybilność urządzeń bezprzewodowych w zakresie zapewnienia jakości transmisji. WMM to QoS w sieciach bezprzewodowych (rozszerzenie 802.11e dla sieci 802.11) WMM priorytetuje wymagania przepływności dla różnych typów danych i zapewnia najwyższą jakość usługi dla użytkownika końcowego, korzystającego z VoIP, streamingu muzyki i filmów i.t.p. WMM definiuje cztery kategorie dostępu (głos, wideo, wysoki priorytet i pobieranie danych w tle), które są wykorzystywane do przydzielania dostępu aplikacjom do zasobów sieciowych. Produkty obsługujące WMM potrafią bezproblemowo komunikować się ze starszymi urządzeniami pozbawionymi tej funkcjonalności. »

WPA - (ang. Wi-Fi Protected Access) to metoda zabezpieczania dostępu do sieci WLAN. Bazuje na protokole TKIP szyfrującym pakiety przesyłane drogą radiową. Wykorzystuje również protokół 802.1x i autentykację EAP, opartą o serwer autoryzujący dostęp taki jak RADIUS. »

[X]

xDSL - (ang. X Digital Subscriber Line) to zbiorowy termin wszystkich technologii cyfrowych linii abonenckich, używających wielu schematów modulacji do pakowania danych na przewody miedziane. Pierwszy x w nazwie jest zamiennikiem początkowej litery pod jaką ukrywa się dana specyfikacja. W jej skład wchodzą takie technologie jak:
- ADSL (Asymmetric DSL), asymetryczna cyfrowa linia Subskrybencka. Wykorzystuje do przesyłania danych tradycyjne łącze miedziane linii telefonicznej umożliwiając bardzo szybkie połączenie z internetem (ADSL określa się również mianem cyfrowej linii telefonicznej). W standardzie ADSL, połączenie od użytkownika do serwera odbywa się ze średnią prędkością 640 Kb/s, natomiast w drugą stronę - od serwera do użytkownika - sięga już 9 Mb/s. ADSL wymaga zastosowania wielu specjalnych centrali telefonicznych rozmieszczonych w niewielkich odległościach do siebie oraz specjalnych modemów.
- HDSL (High Data Rate DSL), szybka cyfrowa pętla abonencka, rozwiązanie to stosowane jest głównie w Europie (i częściowo również w Polsce). Pozwala na połączenie z siecią z szybkością 2 Mb/s w obydwu kierunkach. Wymaga jednak podwójnej pary przewodów. Modemy HDSL stosuje TP S.A w sieci Polpak-T (dostęp bezpośredni z szybkością transmisji do 2 Mb i z użyciem protokołu Frame Relay.) Ciekawostką tej technologii jest możliwość prowadzenia równolegle do 30 zwykłych rozmów za pomocą podwójnej pary przewodów miedzianych.
- SDSL (Single-Line DiSL), 'pojedynczy' i znacznie wolniejszy HDSL. Przekaz odbywa się w obydwu kierunkach z prędkością 768 Kb/s. Zaletą SDSL jest jednak to że wymaga użycia tylko jednej pary miedzianych kabli - nowsza odmiana HDSL
- CDSL (określana też jako Lite DSL lub G.Lite) - technologia ta może zdobyć popularność wśród użytkowników prywatnych o niezbyt wygórowanych wymaganiach co do prędkości przekazu. Nie wykorzystuje szerokich pasm, przez co jej przesył jest wolniejszy - 'do' użytkownika wynosi 1 MB/s, "od" - 128 Kb/s.
- RADSL (Rate Adaptive DSL) - najnowsza wersja ADSL. Umożliwia automatyczne dopasowanie się współpracujących modemów do lokalnych warunków ( i maksymalne ich wykorzystanie). Jest jeszcze w fazie badań laboratoryjnych.
- VDSL (Very High DSL) - bardzo szybkie rozwinięcie ADSL umożliwiające uzyskanie prędkości do 52 Mb/s i 2,3 Mb/s od użytkownika. Działa jednak tylko na bardzo krótkich odcinkach - średnio do 1 kilometra.
- IDSL (Internet DSL) - cyfrowa Internetowa Linia Abonencka. Bardzo szybka cyfrowa usługa komunikacyjna, zapewniająca szybki dostęp do Internetu na poziomie 1,1 Mb/s poprzez standardowe linie telefoniczne. »

[Y]

Yagi - typ anteny kierunkowej do bezprzewodowej transmisji danych. Jej charakterystyczną cechą są poprzeczne pręty ułożone w różnych odległościach od siebie (gęsto przy dipolu i coraz rzadziej w kierunku drugiego końca). »


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
kuki
Administrator
Administrator



Dołączył: 12 Cze 2006
Posty: 509
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 6 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: za siedmio-gurogród

PostWysłany: Śro 15:51, 14 Lut 2007    Temat postu:

yyyy to ja jeszcze poprzenoszę kilka swoich wypocin które znajdują się winnym miejscu ale skoro mamy taki temat to ich miejsce raczej powinny znaleźć się tu Smile

Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
kuki
Administrator
Administrator



Dołączył: 12 Cze 2006
Posty: 509
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 6 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: za siedmio-gurogród

PostWysłany: Śro 15:52, 14 Lut 2007    Temat postu:

HDMI

High Definition Multimedia Interface (HDMI) jest technologią zdolną do przesłania nieskompresowanej wiązki sygnału oraz dźwięku w formacie 7.1. Sygnał jest przesyłany w formie cyfrowej, więc różnego typu zakłócenia nie wpływają na jakość sygnału.


Historia
W 1998 roku stworzono zespół o nazwie Digital Display Working Group (DDWG), który jako pierwszy miał opracować interfejs służący do cyfrowego przesyłu danych. Prace nad projektem wspierały: Compaq, Fujitsu, Hewlett-Packard, IBM, Intel, NEC oraz Silicon Image. W roku 1999 stworzono DVI (Digital Visual Interface), rozwiązanie oparte na technologii Silicon Image. Rok później opracowano technikę, która miała na celu zabezpieczenie sygnału przed kopiowaniem. Całosć nazywała się HDCP (High-bandwidth Digital Content Protection).

HDMI jest także dziełem firmy Silicon Image, która w roku 2000 założyła HDMI Working Group, w skład którego weszły: Hitachi, Matsushita Electric, Philips, Sony, Thomson i Toshiba. Od początku był to format przeznaczony dla sprzętu domowego.

Schemat kabla HDMI



Oznaczenia dotyczące przewodu Pin Funkcja
1 TMDS Data2+
2 TMDS Data2 Shield
3 TMDS Data2–
4 TMDS Data1+
5 TMDS Data1 Shield
6 TMDS Data1–
7 TMDS Data0+
8 TMDS Data0 Shield
9 TMDS Data0–
10 TMDS Clock+
11 TMDS Clock Shield
12 TMDS Clock–
13 CEC
14 Zarezerwowany
15 SCL
16 SDA
17 DDC/CEC uziemienie
18 +5 V Power
19 Hot Plug (ing)[/quote]


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez kuki dnia Czw 4:03, 01 Mar 2007, w całości zmieniany 1 raz
Powrót do góry
Zobacz profil autora
kuki
Administrator
Administrator



Dołączył: 12 Cze 2006
Posty: 509
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 6 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: za siedmio-gurogród

PostWysłany: Śro 15:55, 14 Lut 2007    Temat postu:

USB

USB (ang. Universal Serial Bus - uniwersalna magistrala szeregowa) to opracowany przez firmy Microsoft, Intel, Compaq, IBM, DEC rodzaj portu komunikacyjnego komputerów, zastępującego stare porty szeregowe i porty równoległe. Port USB jest uniwersalny, pozwala na podłączanie do komputera wielu urządzeń, na przykład: kamery wideo, aparatu fotograficznego, skanera lub drukarki. Urządzenia są automatycznie wykrywane i rozpoznawane przez system, co umożliwia ich podłączanie i odłączanie bez konieczności wyłączania czy ponownego uruchamiania komputera.

Większość współczesnych systemów operacyjnych obsługuje złącze USB – dotyczy to m.in. systemów firmy Microsoft zaczynając od Windows 95 w wersji OSR2 (istnieje także poprawka do wersji OSR1 udostępniająca obsługę USB) przez Windows XP aż po najnowszy system Windows Vista oraz systemów opartych o jądro Linux/*BSD.

Praca w sieci

Jedną z ważniejszych cech portu USB jest zgodność z Plug and Play. Urządzenia w tym standardzie można łączyć ze sobą tworząc sieć. W całej sieci można podłączyć do 127 urządzeń USB, jednak ze względu na pobór mocy ich liczbę trzeba ograniczyć. W jednej sieci mogą pracować urządzenia o różnych prędkościach transmisji.

Magistrala wymaga obecności dokładnie jednego kontrolera magistrali, którego rolę pełni komputer (host). Uniemożliwia to bezpośrednie połączenie dwóch komputerów (wymagany przewód ze specjalnym układem) oraz bezpośrednie połączenie ze sobą urządzeń peryferyjnych (brak kontrolera)

Typy i prędkości

Urządzenia USB możemy podzielić ze względu na zgodność z przyjętymi specyfikacjami na:

* 1.1 Urządzenia spełniające warunki tej specyfikacji mogą pracować z prędkościami 1.5 Mbit/s lub 12 Mbit/s
* 2.0 Urządzenia zgodne z warunkami nowej specyfikacji mogą pracować z prędkością 480 Mbit/s

Na opakowaniach produktów można znaleźć oznaczenia USB 2.0 i podobne, ważniejszą informacją jest jednak szybkość transmisji.

* Full Speed - 12 Mbit/s największa prędkość przed USB 1.1
* Hi-Speed - 480 Mbit/s - dostępne w USB 2.0 - urządzenia działające z tą prędkością powinny mieć nalepkę Hi-Speed

Wtyczka USB typu A
Wtyczka USB typu b
Piny wtyczek standardowych
Wtyczka mini-USB
Piny wtyczek mini
Wtyczka USB typu A - grafika w formacie SVG

Transmisja elektryczna

Transmisja odbywa się przy wykorzystaniu dwóch przewodów (zielonego Data+ i białego Data-). Magistrala zawiera również linię zasilającą (czerwony (+5VDC) i czarny (masa) przewód) o napięciu 5 V i maksymalnym poborze prądu 0,5 A. W starszych płytach głównych występuje zamiast czterech pięć styków dla każdego gniazda USB, piąty styk należy połączyć z czarnym przewodem GND płytki z gniazdem.

Przewód________Nr____Sygnał______Opis

czerwony_______1__VDC lub VCC___zasilanie +5 V (maks. 0,5 A)

biały albo żółty___2___transmisja____danych D-

zielony_________3__ transmisja_____danych D+

czarny_________ 4___ GND_________ masa

Kontroler USB

Kontroler USB jest kartą rozszerzeń umożliwiająca podłączanie urządzeń korzystających z interfejsu USB do komputerów nie posiadających tego złącza. Karty takie występują w różnych wersjach w zależności od ilości portów i ich rodzaju (USB 1.1 lub USB 2.0).

Karta rozszerzenia (karta rozszerzeń, interfejs) – element składowy budowy komputera

* karta dźwiękowa (k. muzyczna)
* karta graficzna
* karta sieciowa
* karta telewizyjna
Kontroler, urządzenie kontrolujące i regulujące pracę różnych urządzeń znajdujących się np. w komputerze. Można tam znaleźć między innymi kontrolery SATA, ATA, USB, SCSI itd. Komputerowe kontrolery można podzielić na wewnętrzne (wbudowane w płytę główną) lub umieszczane wewnątrz jednostki centralnej portach PCI, PCI X, PCI E, ISA i zewnętrzne umieszczane w portach USB, PCIMCA (w laptopach), COM.

Kontroler USB firmy Asus na złączu PCI

Kontroler USB na złączu PCMCIA


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez kuki dnia Czw 4:04, 01 Mar 2007, w całości zmieniany 1 raz
Powrót do góry
Zobacz profil autora
kuki
Administrator
Administrator



Dołączył: 12 Cze 2006
Posty: 509
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 6 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: za siedmio-gurogród

PostWysłany: Śro 15:58, 14 Lut 2007    Temat postu:

PCMCIA


Karty PCMCIA typu II i III.

PCMCIA (ang. Personal Computer Memory Card International Association) to międzynarodowe stowarzyszenie producentów kart pamięci dla komputerów osobistych. Celem organizacji jest wprowadzenie i rozwijanie międzynarodowego standardu kart rozszerzeń dla komputerów przenośnych.

Stowarzyszenie PCMCIA

Międzynarodowa organizacja PCMCIA została utworzona w roku 1989 jako stowarzyszenie producentów kart pamięci dla komputerów osobistych. Celem organizacji było utworzenie, rozwijanie i promowanie międzynarodowego standardu kart pamięci dla komputerów przenośnych. W roku 1991 PCMCIA opracowało standard interfejsu wejścia/wyjścia (ang. I/O Interface) dla kart pamięci. W ciągu kolejnych lat został on rozwinięty w kolejnych wersjach gniazd PCMCIA umożliwiając coraz szybszą wymianę danych. Wraz z rozwojem standardu PCMCIA jak i całej technologii komputerowej nastąpiło przekształcenie kart PCMCIA z kart pamięci w karty rozszerzeń, spełniające funkcje modemu, faksmodemu , kart sieciowych czy dysków twardych. Obecnie stowarzyszenie PCMCIA skupia ponad 200 producentów sprzętu komputerowego.

Karty PCMCIA
Karty PCMCIA pełnią obecnie funkcje kart rozszerzeń. Celem ich zastosowania jest rozszerzenie funkcjonalności komputera. Posiadają ustandaryzowane wymiary przypominając wielkością kartę kredytową (85,6 × 54 mm). Poszczególne generacje kart przestrzegają powyższego standardu, w swych wymiarach różniąc się jedynie grubością.

Pierwotnym obszarem zastosowań kart PCMCIA było rozszerzanie pamięci komputera przenośnego. Wraz z rozwojem technologii obszar ten uległ poważnej ekspansji i obecnie pełnią one rolę modemów, kart sieciowych lub dysków twardych.

Karta WLAN-PCMCIA Netgear WG511 802.11b/g, PCMCIA Typ II.

odzaje kart PCMCIA

* Karta typu I - karta o grubości 3,3 mm pełniąca funkcje karty pamięci SRAM lub Flash.
* Karta typu II - karta o grubości 5,0 mm pełniąca funkcje karty rozszerzeń (modem lub karta sieciowa).
* Karta typu III - karta o grubości 10,5 mm pełniąca funkcje karty rozszerzeń (dysk twardy).

Montaż kart PCMCIA umożliwia gniazdo PCMCIA.

Gniazdo PCMCIA

Umożliwia łatwy montaż kart PCMCIA w komputerach przenośnych. Pierwsze gniazda PCMCIA zapewniały 16 bitowy przepływ danych. Obecnie jest on 32 bitowy i pracuje z częstotliwością 33 MHz (zapewniając maksymalny transfer danych 133 MB/s) przy napięciu 3,3 V.


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez kuki dnia Czw 4:05, 01 Mar 2007, w całości zmieniany 1 raz
Powrót do góry
Zobacz profil autora
kuki
Administrator
Administrator



Dołączył: 12 Cze 2006
Posty: 509
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 6 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: za siedmio-gurogród

PostWysłany: Śro 16:00, 14 Lut 2007    Temat postu: Formaty audio

Formaty audio

MIDI

Plik formatu MIDI (Musical Instruments Digital Interface) ze względu na małe rozmiary plików jest często wykorzystywany do tworzenia podkładu muzycznego dla stron WWW, automatycznie odtwarzanego podczas jej oglądania w przeglądarce (poprzez użycie znacznika <EMBED> i odpowiedniej wtyczki). Plik w tym formacie charakteryzuje się małym rozmiarem - kilkuminutowy utwór muzyczny może być zawarty w pliku o rozmiarze 30-40 kB, w efekcie wczytanie takiego pliku nie zwiększa ogólnego czasu ładowania całej strony.

Mały rozmiar możliwy jest dzięki oparciu na innej zasadzie niż w przypadku pozostałych formatów dźwiękowych: plik nie zawiera spróbkowanego dźwięku, lecz specyficzny rodzaj zapisu nutowego danego utworu.

Standard MIDI opracowany został pierwotnie dla komunikowania się ze sobą elektronicznych instrumentów muzycznych; plik w tym formacie składa się z wielu tzw. ścieżek, z których każda odpowiada brzmieniu określonego instrumentu. Każda ścieżka zawiera szereg tzw. komunikatów MIDI, nakazujących w określonym momencie (każdy komunikat opatrzony jest kodem czasowym) zagrać dźwięk o określonej wysokości i czasie trwania, zmienić głośność danej ścieżki, zmienić tempo itd. Karta dźwiękowa odtwarza takie pliki wykorzystując brzmienia swojego wewnętrznego syntezatora zamiast reprodukować nagrany wcześniej oryginał. Plik taki może zawierać jedynie "czystą" muzykę - niemożliwe jest zawarcie w nim np. śpiewu, mowy czy efektów dźwiękowych (innych niż przewidziane w standardzie MIDI); do tego wszystkiego potrzebne byłoby wykorzystanie dźwięku spróbkowanego.

Konsekwencją założeń MIDI jest rzecz jasna fakt, że ten sam plik będzie brzmiał różnie na różnych kartach dźwiękowych. Najlepszą jakość dźwięku uzyskamy na kartach z tzw. syntezą wavetable, gdzie syntezator wykorzystuje zapisane w pamięci karty próbki dźwięku autentycznych instrumentów muzycznych, znacznie gorsze brzmienie (typowo "syntezatorowe") - na kartach ze "zwykłą" syntezą FM, gdzie dźwięki uzyskuje się poprzez składanie drgań o odpowiednio dobranych częstotliwościach (posiadacze tych ostatnich kart mogą natomiast wykorzystać odtwarzacze plików MIDI realizujące programową syntezę wavetable, jak np. TiMidity). Twórca pliku MIDI nie jest w stanie z góry przewidzieć, jak będzie brzmiało jego dzieło - może to określić jedynie w przybliżeniu.

Obecnie karty dźwiękowe korzystają z tabeli wavetable ładowanej do pamięci RAM komputera. Tabela wavetable może być instalowana wraz ze sterownikami karty dźwiękowej i wtedy można wybrać we właściwościach sterownika jej rozmiar, typowo 2, 4 lub 8 MB. Inną możliwością jest skorzystanie z gotowej tabeli instalowanej przez system Windows XP zawartej w pliku C:\Windows\System32\drivers\gm.dls o rozmiarze 3.28 MB. Rozwiązanie to wymaga dużej mocy obliczeniowej procesora, co obecnie nie jest problemem choć było w przeszłości, stąd wcześniejsze rozwiązanie polegające na wbudowaniu tabeli wavetable w kartę dźwiękową.

Rozszerzenia: *.MID, *.MIDI, *.RMI

Przed erą empetrójek powstały pliki MOD, które korzystają z próbek dźwięku zawartych w samym pliku. Drugą ich część stanowi zapis komunikatów podobny do MIDI. Gdyby nie rozwój mp3, mogłyby być obecnie dużo popularniejsze.

WAV

Format charakterystyczny dla platformy Windows, pozwala na zapis muzyki z jakością płyty kompaktowej (44.1 kHz, 16 bit, stereo). Pliki w tym formacie mają jednak jedną zasadniczą wadę - wielkość. Na 1 sekundę dźwięku potrzeba 172 kB. Z tego właśnie powodu format ten nie bardzo nadaje się do Internetu. Aby zmniejszyć objętość należy niestety zrezygnować z jakości, i tak można: zmniejszyć rozdzielczość do 8 bitów, zrezygnować z dźwięku stereo i zmniejszyć częstotliwość próbkowania np. do 22050 Hz lub nawet do 8000 Hz. Sekunda pliku zapisanego z minimalnymi ustawieniami (8 bit, mono, 8000 Hz) zajmuje 8 kB.

Aby nagrać dźwięk w formacie WAV pod Windows można posłużyć się systemowym rejestratorem dźwięku lub skorzystać z bardziej zaawansowanych programów jak np. Cool Edit.

Ścieżki skopiowane z audio CD daje się zapisać w tym formacie za pomocą programów zwanych ripper

AIF, AIFF, AIFC, AIFR

Format popularny niegdyś na Macintoshach, obecnie rozpowszechniony również na pecetach. Pliki AIFF nie są kompresowane, chociaż istnieje format AIFF-C, który umożliwia kompresję nawet w stopniu 6:1.

Windows Media Player, QuickTime Player, DeliPlayer

MP2, MPG, MPE, MPEG, MPEG2

Pliki o dużym stopniu kompresji, poprzednicy standardu MP3. Zapis muzyki w tym formacie łączy się ze stratami jakości. Pliki o takich rozszerzeniach mogą zawierać także filmy komputerowe.

Windows Media Player, Deli Player, Winamp

MP3

Format wykorzystujący standard kompresji MPEG-1 Audio Layer 3.

Grupa Motion Picture Expert Group przy współpracy z Instytutem Frauenhofera z niemieckiego Erlangen, stworzyła algorytm kompresji i zapisu plików multimedialnych, ze szczególnym naciskiem na obraz (format MPEG). Jednak format ten można było wykorzystać również do zapisu audio i tak powstał format MP3. Największą zaletą tego zapisu jest możliwość skompresowania pliku typu WAV do MP3 nawet 12,13-krotnie, czyli dużo bardziej niż przy pomocy popularnych programów kompresujących (ZIP, RAR, ARJ).

Jakość bliska CD wymaga strumienia 128 Kbitów/sek, około 1 MB/minutę, spotykane zakresy od kilkunastu Kb/s (mowa, wiadomości strumieniowo, monofonicznie) do 320 Kb/s (wysoka jakość), stereofoniczne. Kodowanie VBR (Variable Bit Rate) daje nieco lepszą jakość przy tej samej wielkości plików.

Na popularność MP3 wpływa przede wszystkim wysoki stopień kompresji danych dźwiękowych, dzięki czemu pliki w tym formacie mają stosunkowo niewielkie rozmiary przy jednoczesnej wysokiej jakości brzmienia.

Pliki MP3 można odtwarzać przy pomocy różnych programów komputerowych (na przykład Winampa dla systemów Microsoft Windows, Macamp dla Macintosha, XMMS dla systemów uniksowych), natomiast do ich tworzenia służy na przykład program MP3 Compressor. Niektóre discmany potrafią odtwarzać płyty CD-R i CD-RW z MP3.

MP3Pro


Technologii opracowana przez szwedzką firmę Coding Technologies, a licencjonowana przez Thomson Multimedia. W założeniach miała ona całkowicie zastąpić bardzo popularny format MP3.

Nowa technologia, w której powstał MP3Pro, pozwala na zmniejszenie objętości plików dźwiękowych nawet o 50% w porównaniu z MP3. Utwór zakodowany w MP3Pro z gęstością 64 kb/s odpowiada teoretycznie jakością utworowi MP3 zakodowanemu z gęstością 128 kb/s. W praktyce jakość tych plików jest wyższa, gdyż MP3Pro nie usuwa dźwięków o najwyższych częstotliwościach, jak to robi MP3. Zmniejszenie wielkości plików ma przede wszystkim zaspokoić potrzeby użytkowników Internetu - o wiele łatwiej przesyłać je pocztą elektroniczną. Ponadto pozwala to na zmieszczenie dwukrotnie większej liczby plików w pamięci przenośnych odtwarzaczy. MP3Pro jest w pełni kompatybilne jedynie z odtwarzaczami MP3 produkowanymi przez firmę Thomson, przez co format ten jest mało rozpowszechniony. Opłaty za korzystanie z nowego formatu są niewiele wyższe niż za "zwykłe" MP3.

Do konwersji na format MP3Pro przydatne są programy Adobe Audition, Nero Wave Editor oraz darmowy Thomson mp3Pro audio player.

MP4

Koder o nazwie MP4 to swego rodzaju oszustwo. Format ten oparty jest na technologii MPEG-4 i standardzie AAC, lecz stanowi zastrzeżone rozwiązanie firmowe. Twórca formatu MP4, firma Global Music One, zdecydował się nazwać swoje dzieło w taki sposób licząc zapewne na "podczepienie się" pod ewentualny sukces formatu MPEG-4.

Format zapewniającym wysoką jakość i dobrą kompresję. Każdy plik MP4 zawiera w sobie odtwarzacz, więc użytkownik nie musi posiadać programu obsługującego ten format. Pliki MP4 ?opakowane w format DAP (Digital Audio Postcard, czyli cyfrowa pocztówka dźwiękowa) mogą być rozprowadzane za darmo przez właściciela praw autorskich i przekazywane dalej przez użytkowników.

Pliki takie mogą zawierać łącza do witryn internetowych udostępniających dodatkowe informacje lub umożliwiających zakup albumu. Pomimo swoich zalet, format DAP nie rozpowszechnia się zbyt szybko. Firma Global Music, wraz z kilkoma wytwórniami, które do niej dołączyły, regularnie publikuje nowe utwory w formacie MP4, jednak działalność ta ma stosunkowo ograniczony zakres, a liczba dostępnych utworów MP4 jest praktycznie niezauważalna w stosunku do liczby legalnych i nielegalnych plików w formacie MP3 i innych.

Wielu uważa, że Global Music, poprzez zawłaszczenie nazwy nowopowstającego, otwartego standardu, postąpiła nieuczciwie. W ten sposób naraziła się na krytykę ze strony użytkowników innych formatów. Otwarte standardy, takie jak MPEG-4, zapewniają w pewnej mierze możliwość przenośności i współpracy różnych rozwiązań, zaś standardy zamknięte mają za zadanie jedynie opanować fragment rynku, przynosząc zysk pojedynczej firmie. Udostępnione w Internecie zamknięte rozwiązanie nie cieszą się więc wielkim zainteresowaniem. Poza tym, Global Music jak na razie woli współpracować bezpośrednio z wytwórniami i dotychczas nie udostępniła wersji kodera przeznaczonej dla zwykłych użytkowników. Powyższe cechy formatu MP4 przesądzają o jego przegranej w rywalizacji z MP3.

Musepack

Musepack (MPC) jest otwartym formatem stratnej kompresji, bazującym na algorytmach MPEG Layer-2 (MP2), jednakże znacznie w stosunku do nich rozbudowanym. Format został zaprojektowany tak, by dawać dźwięk nierozróżnialny od oryginału przy standardowych ustawieniach (tzw. przezroczystość, ang. transparency), co osiąga przy przepływności (bitrate) niższej niż inne popularne kodeki (jak np. MP3). Zoptymalizowany pod kątem wysokiej przepływności, możliwie powyżej 140 kb/s, jego jakość poniżej kb/s gwałtownie spada.

Ogg

Ogg to format kontenera strumieni danych, popularyzowany przez fundację Xiph.org, stworzony by wspierać inicjatywy związane z rozwojem wolnego oprogramowania do kodowania i dekodowania multimediów. Jest to także rodzina kodeków: zarówno stratnych, ze Speeksem i najbardziej znanym {Ogg) Vorbis, jak i bezstratnych, z formatami Squish i FLAC.

QuickTime Audio

Pomimo długiej obecności na rynku QuickTime nie zdobył większej popularności jako format rozpowszechniania plików dźwiękowych. Co więcej, niewielu użytkowników wie, iż formatu QuickTime można używać także do tworzenia plików zawierających wyłącznie dźwięk. Z tego względu w Internecie bardzo ciężko znaleźć takie pliki. Wynika to zapewne z faktu, iż system ten nie oferuje możliwości ripowania płyt CDAudio, co utrudnia tworzenie plików dźwiękowych.
* .qt
W takiej sytuacji warto jedynie wspomnieć, że do kompresji dźwięku użyto kodera QDesign, który charakteryzuje się bardzo dobrym współczynnikiem kompresji.

RealAudio

Format RealAudio został przedstawiony w 1995 roku przez firmę RealNetworks specjalnie z myślą o Internecie. Obecnie jest on standardem strumieniowego przesyłania dźwięku przez Internet. Do odbioru jego zawartości wystarczy modem 28,8 Kbps, ale możliwe jest także przesyłanie dźwięku o bardzo wysokiej jakości dla odpowiednio szybkich łącz.

Przy odpowiednim oprogramowaniu system RealAudio pozwala na nadawanie audycji na żywo. Jakość dźwięku zależy głównie od możliwości naszego modemu i łącza. Kłopoty te można jednak ominąć wybierając podczas zapisu pliku Real Audio docelową prędkość transmisji. RealSystem G2, ma możliwość przesyłania również plików w innych formatach.

Obecne wersje kodera Real mogą generować pliki o wysokiej jakości przy praktycznie wszystkich gęstościach strumienia bitowego a jakość porównywalna z radiem FM osiągalna jest już przy gęstości 20 do 34 kb/s (przy wyższych gęstościach strumienia bitowego dokładne testy wykazują niewielkie zniekształcenia wysokich tonów).

Poza wysoką jakością kompresji, koder Real charakteryzuje się dużą szybkością działania. Być może jednym z najważniejszych powodów, dla których produkt firmy Real nie osiągnął popularności MP3, jest fakt, iż MP3 postrzegany jest głównie jako format plikowy, umożliwiający tworzenie i przechowywanie kolekcji utworów, podczas gdy Real kształtował swój obraz jako firmy zajmującej się głównie transmisją strumieniową.

Pliki RealAudio o jakości podobnej do MP3 są mniejsze i od razu gotowe do transmisji strumieniowej, jednak koszt oprogramowania serwera jest zbyt duży dla przeciętnego użytkownika co czyni tą cechę nieistotną.

Pliki *.ra *.rm możemy udostępnić do pobrania zamieszczając odsyłacz bezpośrednio do niego na stronie [link widoczny dla zalogowanych] Poza innym formatem pliku, sytuacja ta nie różni się niczym od występującej w przypadku plików WAV czy MP3 - plik zostanie pobrany przez przeglądarkę na dysk, a następnie odtworzony przez odtwarzacz RealPlayer.

Możemy jednak go także strumieniować - wówczas na stronie umieścimy tylko odsyłacz do metapliku (tradycyjnie metapliki RealMedia mają rozszerzenie *.ram), a w metapliku wpiszemy adres właściwego pliku *.rm. RealPlayer będzie wówczas odtwarzał plik w miarę pobierania danych z sieci.

WMA (Windows Media Audio)

Windows Media Audio został stworzony przez firmę Microsoft.

Użytkownicy zauważyli, że o ile WMA znakomicie radzi sobie z kompresją muzyki, to kompresja nagranej mowy pozostawia wiele do życzenia. Wprawdzie wiele z tych wad wyeliminowano lub chociaż poprawiono w najnowszej wersji kodeka Windows Media Audio 8 ale jakościowo nadal ustępuje on MP3.

Zgodnie z zapewnieniem producenta funkcja kodowania Windows Media Audio 8 dostarcza dźwięk o jakości jak z płyty CD i rozmiarze dwukrotnie mniejszym niż pliki w formacie MP3, dzięki czemu podwaja ilość miejsca przeznaczonego na przechowywanie muzyki i skraca czas pobierania muzyki cyfrowej o jakości płyt CD.

Atutem tego standardu jest strumieniowa obsługa plików i łatwa integracja ze środowiskiem XML. Najczęściej dane zakodowane za pomocą WMA umieszcza się w kontenerze ASF.

Beatnik

Beatnik, firmy Headspace, obsługuje format RMF, czyli Rich Music Format. Jest to zaawansowana technika, pozwalająca uzyskać bardzo bogate brzmienie, przy niewielkiej objętości pliku.

Liquid Audio

To szyfrowany format plików muzycznych zaproponowany przez wytwórnię EMI. Standard ten, jak twierdzą twórcy, ma zabezpieczać utwór przed nielegalnym kopiowaniem. Aktualnie format jest na dobrej drodze do sukcesu - w Internecie istnieje już firmowy sklep Liquid, w którym można kupić wybrane utwory, a niektórych posłuchać bezpłatnie.

Jakością jest zbliżony do mp3, a wielkie koncerny typu BMG Entertainment czy Universal Music skłaniają się do sprzedaży utworów swoich artystów właśnie w Liquid Audio.

Aby móc skorzystać z tej oferty, trzeba zaopatrzyć się w firmowy odtwarzacz Liquid Player i zarejestrować się na stronie producenta.

a2bmusic

Firma AT&T Labs sprzedaje muzykę w formacie a2bmusic. Tak jak w Liquid Audio dźwięk przesyłany poprzez sieć jest zaszyfrowany, co ma uniemożliwić nielegalne kopiowanie, jakość zaś dźwięku jest porównywalna z muzyką z płyt CD.

Sam plik a2bmusic zajmuje mniej miejsca niż mp3. Przy zakupie utworu dostaje się także okładkę płyty i teksty. Dotychczas w tym formacie jest kilkaset utworów, co nie sprzyja jego popularności, na dodatek nie można wśród nich znaleźć znanych nazwisk i tytułów.

Mimo nowości formatów, można już znaleźć programy konwertujące pliki a2bmusic oraz Liquid Audio na WAV. A dalej droga do mp3 jest dziecinnie prosta.


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez kuki dnia Czw 4:05, 01 Mar 2007, w całości zmieniany 2 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Wyświetl posty z ostatnich:   
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum Forum LuKaPA Strona Główna -> Słownik pojęć Wszystkie czasy w strefie EET (Europa)
Idź do strony 1, 2, 3, 4  Następny
Strona 1 z 4

Skocz do:  

Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach


fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001 phpBB Group

Chronicles phpBB2 theme by Jakob Persson (http://www.eddingschronicles.com). Stone textures by Patty Herford.
Regulamin